Ένας φανατικός επισκέπτης της ιστοσελίδας μας, βρήκε ένα παλιό περιοδικό (Το Κυνηγι και η Τέχνη του) και μας έστειλε μια μελέτη του Δρ. Μπυρώ που δημοσιεύτηκε σε αυτό. Η μελέτη έχει με θέμα την εύρεση της ηλικίας μιας πέρδικας. Βέβαια ο Δρ. Μπυρώ μιλάει για πεδινές πέρδικες αλλά ο συντάκτης του κειμένου υποστηρίζει ότι τα συμπεράσματα είναι ίδια κια για τις ορεινές. Ας δούμε λοιπόν το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε.
Η Ηλικία της Πέρδικας
Πως μπορούμε να τη προσδιορίσουμε επιστημονικά
«Πέρδικα ή περδικόπουλο;»
Τι μπορεί να είναι αυτό που χτυπήσατε και με καμάρι βαστάτε στα χέρια σας ; Κι αν είναι περδικόπουλο, ποια είναι η ηλικία του; Τον τρόπο να λύσουμε τις απορίες μας αυτές, μας υποδεικνύουν οι επιστήμονες ορνιθολόγοι. Οι επίμονες μελέτες και μακροχρόνιες παρατηρήσεις τους, κατέληξαν σε συμπεράσματα, που μπορούν να προσδιορίσουν με μεγάλη ακρίβεια την ηλικία των νεαρών πουλιών.Η μέθοδος που θεωρείται πιο ασφαλής, είναι του δρος Λουί Μπυρώ, ο οποίος βάσισε μεν το πλείστον των παρατηρήσεων του στις καμποπέρδικες, μπορούμε όμως να πούμε ότι τα συμπεράσματα έχουν εφαρμογή και στις ορεινές.Ο υπολογισμός της ηλικίας, κατά το σύστημα του δρος Μπυρώ, βασίζεται στην πτερόρροια. Δηλαδή στην αλλαγή των φτερών του πουλιού που γίνεται με μία κανονικότητα σταθερή, όταν το πουλί έχει αποβάλλει πια το χνούδι του νεοσσού και αποκτήσει φτερά.Πριν προχωρήσουμε, όμως, στη διαπίστωση της ηλικίας της νεαρής πέρδικας, σκόπιμο θα ήταν να αναφέραμε, προς κατατοπισμό των νέων κυνηγών, τις διαφορές μεταξύ ενός ενήλικου πουλιού και ενός νέου, ενός «φετιναριού», όπως συνηθίζουν πολλοί να λένε τα πουλιά της νέας, φετινής γενιάς.Κατ’ αρχήν, τα νεαρά περδικόπουλα αποβάλλουν αρκετά γρήγορα το λεπτό πτίλωμα σαν χνούδι, χαρακτηριστικό σε όλα τα πολύ νεαρά κλωσσόπουλα. Από το τέλος Αυγούστου, τα νεαρά πουλιά, αρχίζουν να αποκτούν τα φτερά του ενήλικου πουλιού που συμπληρώνονται μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου.Στις νεαρές καμπίσιες πέρδικες, το ράμφος είναι κάπως καφετί, τα πόδια γκρίζα προς το καφετί. Βασικό όμως γνώρισμα είναι ότι τα «κωπαία ή ερετικά» φτερά, δηλαδή τα μεγάλα και δυνατά φτερά που υπάρχουν στη φτερούγα και που δίνουν τη δυνατότητα στο πουλί να πετάξει «κωπηλατώντας στον αέρα», τα φτερά αυτά, λοιπόν, στις νεαρές πέρδικες είναι μυτερά στην άκρη, ενώ στις ενήλικες είναι στρογγυλά.Ανάλογα είναι και τα φτερά της ορεινής πέρδικας. Επίσης, στα νεαρά πουλιά, τα χρώματα και η γυαλάδα των φτερών, δεν είναι τόσο έντονα όσο στα ενήλικα.
Η διαπίστωση
Και τώρα, στον τρόπο διαπίστωσης της ηλικίας, όπως τον υποδεικνύει ο δρ Μπυρώ. Ενεργούμε ως εξής:
- Ανοίγουμε το φτερό της νεκρής πέρδικας, ώστε να μπορούμε να εξετάσουμε το κάτω μέρος του.
- Μετράμε και αριθμούμε τα κωπαία φτερά, αρχίζοντας από την άκρη της φτερούγας και πηγαίνοντας προς το σώμα. Τα φτερά αυτά είναι 10.Τα υπόλοιπα δεν είναι τα κυρίως κωπαία φτερά, αλλά βοηθητικά, τα οποία δε μας ενδιαφέρουν.
- Μαδάμε τα μικρά χνούδια που βρίσκονται στη βάση των κωπαίων, με τρόπο ώστε να μπορούμε να δούμε τα σημεία που ξεφυτρώνουν αυτά.
- Εξετάζουμε τα κωπαία φτερά, αρχίζοντας από το πλησιέστερο προς το σώμα του πουλιού. Δηλαδή αρχίζουμε από το 10ο κωπαίο. Πηγαίνοντας, λοιπόν, από το 10ο προς την άκρη της φτερούγας, βρίσκουμε πιο φτερό είναι εκείνο που έπεσε πιο πρόσφατα.
Εάν το φτερό έπεσε την ίδια εκείνη μέρα που σκοτώθηκε το πουλί και προβαίνουμε στην εξέτασή του, θα υπάρχει ένα μικρό στίγμα, σα μικρό τραυματάκι μεταξύ των δύο φτερών. Εάν, πάλι, έπεσε μία ή περισσότερες μέρες προηγουμένως, θα υπάρχει ένα φτερό, που άρχισε να ξεφυτρώνει για να αντικαταστήσει αυτό που έπεσε. Αυτό ακριβώς το φτερό, που ανήκει στη δεύτερη αλλαγή φτερών του πουλιού, θα μας προσδιορίσει την ηλικία του.
Ο δρ. Μπυρώ, υπολόγισε πόσο μεγαλώνει ένα κωπαίο φτερό ημερησίως μέχρι να φθάσει να πέσει το επόμενο και βρήκε ότι τα κωπαία μακραίνουν κατά 5 χλμ. την ημέρα. Παραλλήλως ύστερα από μακροχρόνιες παρατηρήσεις, βρήκε την ηλικία που πέφτει κάθε ένα από τα κωπαία. Ο κατωτέρω πίνακας δίνει σαφή την εικόνα:
Κατά την ανάπτυξη του
Η πέρδικα είναι ηλικίας
10ου κωπαίου φτερού 24 – 27 ημερών
9ου » » 27 – 33 »
8ου » » 33 – 39 »
7ου » » 39 – 47 »
6ου » » 47 – 55 »
5ου » » 55 – 67 »
4ου » » 67 – 86 »
3ου » » 86 – 116 »
Ένα παράδειγμα, για να αντιληφθούμε πλήρως τον τρόπο ενέργειας και χρήσεως του πίνακα:
Ας υποθέσουμε ότι το περδικόπουλο που εξετάζουμε έχει το 5ο κωπαίο φτερό καινούργιο και έφθασε ήδη αυτό να έχει μήκος 40 χλμ. Ο πίνακας λέει ότι το 5ο κωπαίο πέφτει στις 55 ημέρες από της εκκολάψεως. Παράλληλα, το καινούριο φτερό έχει μήκος 40 χλμ. Το διαιρούμε με το 5 (που είναι η ημερήσια επιμήκυνση του φτερού σε χλμ.) και έχουμε 40:5 =8 ημέρες.
Συμπέρασμα: Για να χάσει το πουλί το 50 κωπαίο φτερό του, πρέπει να είναι 55 ημερών. Για να έχει το καινούριο κωπαίο μήκος 40 χλμ. θα πρέπει να έχουν περάσει άλλες 8 ημέρες. Επομένως, 55+8=63. Τόσων (63) ημερών θα είναι το υπό εξέταση περδικόπουλο.
Μετά την πρώτη πτερόρροια
Μετά την πλήρη πρώτη τους πτερόρροια, όταν δηλαδή, τα περδικόπουλα έχουν τελείως αλλάξει το φτέρωμά τους, πράγμα που θα γίνει , όταν συμπληρώσουν τους 4 μήνες, μπορούμε πάλι να τα διακρίνουμε από τα ενήλικα πουλιά που έχουν ήδη συμπληρώσει τη δεύτερη πτερόρροιά τους. Και αυτό, γιατί τα δύο πρώτα κωπαία φτερά, αυτά που βρίσκονται στην άκρη της φτερούγας, δε θα αλλαχθούν κατά την πρώτη πτερόρροια. Θα διατηρηθούν, δηλαδή ολόκληρο τον πρώτο χρόνο της ζωής του πουλιού και θα ανανεωθούν με τη δεύτερη πτερόρροια. Με άλλα λόγια, κατά το μεθεπόμενο Οκτώβριο, όταν τα πουλιά θα είναι 15 με 16 μηνών. Μέχρι την ηλικία αυτή, τα πρώτα δύο κωπαία φτερά θα εξακολουθούν να είναι μυτερά στην άκρη (νεανικά), ενώ των ενήλικων πουλιών – που είχαν ήδη τη δεύτερη πτερόρροια- θα είναι στρογγυλά.
Το ράμφος
Εκτός αυτών, ο δρ. Μπυρώ παρατηρεί ότι το ράμφος και τα πόδια στις νεαρές πέρδικες, εξακολουθούν να έχουν απόχρωση που πλησιάζει προς το καφετί. Από το Δεκέμβριο ή το Γενάρη, αρχίζουν τα μέρη αυτά του σώματος να κλίνουν προς το μολυβί, που έχουν οι ενήλικες πέρδικες.Επίσης, το κάτω μέρος του ράμφους των νεαρών περδίκων, είναι μαλακό σχετικώς. Εάν το πιάσουμε με τον αντίχειρα στην άκρη και το δείκτη στο μέσον του, ώστε να ζυγίσει και να κρέμεται το πουλί από αυτό, τότε στα νεαρά πουλιά θα σπάσει, γιατί δεν αντέχει να σηκώσει το βάρος του πουλιού. Εάν δε σπάσει, σημαίνει ότι το πουλί είναι ενήλικο, γιατί – κατά τον δρα Μπυρώ πάντα – το κάτω μέρος του ράμφους σκληραίνει αρκετά ώστε να σηκώσει το βάρος του σώματος του πουλιού, μόνο μετά το πρώτο ζευγάρωμα.
Όπως έχει εξελιχθεί σήμερα το κυνήγι, σκόπιμο είναι ο κυνηγός να είναι όσο το δυνατόν πιο κατατοπισμένος στα θέματα που αφορούν το θήραμα, τη ζωή και τις συνήθειές του. Να το μελετά όσο πιο πολύ μπορεί και τις παρατηρήσεις τους να μην τις κρατά για τον εαυτό του. Να τις ανακοινώνει στο σύλλογο του και στα περιοδικά που ασχολούνται με τα θέματα αυτά, ώστε να μην πηγαίνουν χαμένες. Μόνο έτσι θα μπορούν να εξαχθούν γενικότερα συμπεράσματα για τα κυνηγετικά θέματα και να δοθούν ορθές λύσεις, βασισμένες στην πραγματικότητα και όχι σε «φτηνές» εικασίες. Μόνο έτσι, με τη μελέτη, με την παρατήρηση, τη διασταύρωση πληροφοριών, θα μπορέσουμε κάποτε, όχι μόνο να περισώσουμε το ενδημικό θήραμα, αλλά και να το αναπτύξουμε, να το πολλαπλασιάσουμε, πολλαπλασιάζοντας συγχρόνως και την απόλαυση μας από το αγαπημένο μας άθλημα.
