Τόνοι μελάνης έχουν καταναλωθεί σε μελέτες, άρθρα, συγγράμματα σχετικά με την μπεκάτσα και το κυνήγι της. Άλλο ένα δείγμα της σαγήνης που – όπως λέγαμε – ασκεί αυτή παγκοσμίως στους κυνηγούς. Σημαντικό μέρος αυτών είναι αφιερωμένο στην καταλληλότητα των σκυλιών που χρησιμοποιούνται στο κυνήγι της. Πληθώρα αντιφατικών απόψεων ακούστηκαν και γράφτηκαν επάνω σε αυτό το θέμα . Σε σημείο που στη Γαλλία η «Λέσχη των Μπεκατσοκυνηγών» – η σύμπτυξη της είναι ακόμη ένα δείγμα της «μπεκατσομανίας» – προέβη σε «δημοψήφισμα» μεταξύ των μελών της για να καθορισθεί ποιο είναι το ιδεώδες σκυλί για το κυνήγι της μπεκάτσας.
Πολλά και διάφορα ακούστηκαν στο «δημοψήφισμα» αυτό, που το καταστάλαγμα τους δημοσιεύουμε πιο κάτω.
Προηγουμένως, όμως θα θέλαμε να τονίσουμε κάτι βασικό. Από τον μπεκατσοκυνηγό και τον τόπο και τον τρόπο που κυνηγάει θα εξαρτηθεί αν θα χρειασθεί σκυλί που να κάνει ευρύτερη κάπως έρευνα και να φερμάρει (πόιντερ, σέττερ, επανιέλ μπρετόν κλπ) ή σκυλί που να βρίσκει απλώς το θήραμα και να το ξεπετάει (κόκερ, σπρίγκερ κλπ). Αν κυνηγάει σε τόπο που εμφανίζει αρκετά ανοίγματα, μπορεί να χρησιμοποιήσει σκυλί φέρμας, εφοδιάζοντάς το και με ένα κατάλληλο κουδούνι, ώστε να σταματά αυτό να χτυπάει μόλις φερμάρει και ακινητεί . Αν πάλι κυνηγά ως επί το πλείστον στο πυκνό, προτιμητέο το δεύτερο είδος σκυλιού που ψάχνει κοντά στον κυνηγό και χώνεται εύκολα στις πυκνούρες.
Υπάρχουν βέβαια και προνομιούχοι κυνηγοί που μπορούν να έχουν και τα δύο είδη σκυλιών συγχρόνως αλλά αυτή είναι άλλη υπόθεση που ξεφεύγει από τις δυνατότητες του μέσου κυνηγού.
Και τώρα ας δούμε πως βλέπουν το «ιδεώδες» μπεκατσόσκυλο τα μέλη της Γαλλικής «Λέσχης των Μπεκατσοκυνηγών». Το σκυλί λοιπόν αυτό πρέπει να έχει τα εξής προσόντα:
Να κατάγεται από γενιά σκύλων που έχουν επιδοθεί στο κυνήγι της μπεκάτσας, ώστε λόγω αταβισμού να έχει κλίση προς αυτού του είδους το κυνήγι. Η όσφρησή του να είναι τουλάχιστον μέτρια. Η απόσταση που ψάχνει να μην υπερβαίνει τα όρια που ακούγεται ένα κουδουνάκι που δίνει μικρής ή το πολύ μέτριας εντάσεως ήχο. Μόλις διαταχθεί να πηγαίνει πίσω στον κυνηγό. Το ψάξιμο του να είναι γρήγορο, συστηματικό και αθόρυβο. Να ξεπετάει το θήραμα μόλις του δώσει εντολή ο κυνηγός, χωρίς, όμως να το κυνηγήσει μετά το ξεπέταγμα, ώστε να ξανακαθίσει η μπεκάτσα όσο κοντύτερα γίνεται. Να είναι δυνατό, ανθεκτικό. Να μην είναι τεμπέλικο και να μπαίνει πρόθυμα μέσα στους αγκαθωτούς θάμνους και το πυκνό. Να έχει μακριά τρίχα για να αντέχει την κακοκαιρία και να μην ενοχλείται από τα αγκάθια. Ας είναι και κοντότριχο, φτάνει να μην σκοτίζεται από τις αντιξοότητες αυτές. Και τέλος, να είναι ανοιχτόχρωμο για αν διακρίνεται εύκολα στο πυκνό.
Καμία αμφιβολία ότι ένα τέτοιο σκυλί θα ήταν «ιδεώδες» για το κυνήγι της μπεκάτσας. Άντε βρες το, όμως…
Σε κάθε ράτσα μπορεί να βρει κανείς, αν είναι πολύ, μα πολύ τυχερός, ένα άτομο που να πλησιάζει κατά το μάλλον ή το ήττον αυτό το ιδεώδες σκυλί του μπεκατσοκυνηγού. Γεγονός, όμως, γενικώς παραδεδεγμένο, είναι ότι κανένα μπεκατσόσκυλο δε θα φτάσει να αποδώσει πλήρως πριν μπει στα 4 ή και τα 5 του χρόνια. Γιατί η μπεκάτσα χρειάζεται πραγματικά πεπειραμένο σκυλί που να ξέρει τις πονηριές και τα τερτίπια της.
Σήκωμα και ξανακάθισμα
Η μπεκάτσα που σηκώθηκε, έστω κι αν τουφεκισθεί, δε θα απομακρυνθεί πολύ. Πενήντα έως εκατόν πενήντα μέτρα θα διανύσει και θα ξανακαθίσει. Προσέξτε όμως. Αν δεν την είδατε που κάθισε ακριβώς, προχωρείτε με προσοχή προς την κατεύθυνση που την είδατε να παίρνει. Η μπεκάτσα πολλές φορές, αφού απομακρυνθεί, κάνει μερικά τσαλίμια και επανέρχεται κοντά στο μέρος που ξεπετάχτηκε.
Εάν δεν είδατε ποια κατεύθυνση πήρε το πουλί που ξεπετάχτηκε, βασιστείτε στο σκύλο σας. Αν αυτός είναι πεπειραμένος, θα σας οδηγήσει στο μέρος που ξανακάθισε η μπεκάτσα.
Γενικά δεν είναι φρόνιμο όταν είδατε που ξανακάθισε η μπεκάτσα να κατευθυνθείτε βιαστικά προς τα εκεί και να προσπαθήσετε να την ξαναπετάξετε. Το πιθανότερο είναι ότι αυτή, όπως είναι τρομαγμένη, θα κινηθεί με τα πόδια και θα πετάξει αθόρυβα σε απόσταση μεγάλη από εσάς. Βαδίζετε, λοιπόν, αργά προς το σημείο που την είδατε να ξανακάθεται. Ή καλύτερα ακόμη καθίστε μερικά λεπτά και δώστε της καιρό να ησυχάσει.
Όταν η μπεκάτσα ξεπεταχτεί για δεύτερη φορά θα διανύσει απόσταση τουλάχιστον 300 μέτρων πριν ξανακαθίσει. Αν δε και πάλι ξεφύγει, ας τη θεωρήσει τελικώς χαμένη ο κυνηγός, γιατί το πιθανότερο είναι ότι δε θα ξανακαθίσει παρά σε απόσταση που θα πλησιάζει το χιλιόμετρο.
Η τραυματισμένη
Η μπεκάτσα είναι πονηρό πουλί και εκμεταλλεύεται στο έπακρον τον μιμητισμό, το καμουφλάρισμά της.
Όταν, λοιπόν, τραυματιστεί αρκετά σοβαρά και πέσει, θα μείνει ακίνητη ανάμεσα στα ξερά φύλλα και την άλλη βλάστηση. Και ένα πόντο δίπλα της να είναι το πόδι του κυνηγού, αυτή πάλι δε θα κουνηθεί. Ξέρει ότι η ακινησία και το καμουφλάζ είναι ο μόνος τρόπος να γλιτώσει τη στιγμή εκείνη. Μοιάζει δε τόσο με το περιβάλλον της που χρειάζεται συστηματική έρευνα για να βρεθεί. Φυσικά είναι πολύτιμος στις στιγμές αυτές ένας καλός σκύλος.
Όταν πάλι είναι ελαφρότερα τραυματισμένη η μπεκάτσα τρέχει με ταχύτητα που θυμίζει πέρδικα μέχρι να βρει κάποια κάλυψη για να μπερδέψει τον κυνηγό. Από εκεί θα ξεπεταχτεί αθόρυβα εν συνεχεία για να φτάσει σε κανένα πυκνό σημείο καμιά εκατοστή μέτρα μακριά, όπου θα χωθεί και θα ακινητοποιηθεί. Στην περίπτωση αυτή, οπλιστείτε με υπομονή και επιμονή και με το σκύλο σας ψάξετε καλά όλες τις πυκνές τούφες που υπάρχουν γύρω στο σημείο που την είδατε να πέφτει, μεγαλώνοντας σιγά – σιγά τον κύκλο.
Η ακινησία
Γνωρίζει πολύ καλά ότι το πέταγμα την εκθέτει σε μεγάλους κιδύνους. Έτσι μπορεί να μείνει ακίνητη στη φέρμα του σκύλου για πολύ ώρα.
Το ποδάρωμα
Νομίζω όλοι όσοι κυνηγάτε μπεκάτσα με σκύλο φέρμας ξέρετε για για αυτό το τέχνασμα της μπεκάτσας. Μάλιστα όσοι την έχουν δει να περπατάει μπροστά από το σκύλο υποστηρίζουν ότι περπατάει πολύ γρήγορα.
Το Βατραχοπήδημα
Ίσως το τέχνασμα που χρησιμοποιεί περισσότερο από κάθε άλλο ώστε να ξεφύγει από τον σκύλο που την ακολουθεί. Σε συνδιασμό δε με το παδάρωμα, την κάνει ανίκητη στη μάχη με το σκύλο. Αφού έχει ταλαιπωρήσει τον σκύλο με τους ελιγμούς που κάνει περπατώντας αρχίζει να πηδάει με την βοήθεια των φτερών της ώστε ο σκύλος-διώκτης να χάσει τα ίχνη της.
Ας δουμε όμως πρώτα τις Βρετανικές Φυλές :
Αγγλικά Σέττερ
Στην Ελλάδα του 2012 θεωρείται από τους πιο πολλούς κυνηγούς το ιδανικό σκυλί για το κυνήγι της μπεκάτσας. Η αθόρυβη και προσεκτική προσέγγιση του θηράματος, η καλή έρευνα στα πυκνά, το καλό ποντάρισμα, και το ασίγαστο κυνηγετικό πάθος είναι μερικά από τα μεγάλα προτερήματα ενός καλού αγγλικού Setter.
Αγγλικά Πόιντερ
Η δύναμη και το μεγάλο κυνηγετικό πάθος που “βγάζει” ένα Αγγλικό Πόιντερ πολλές φορές το οδηγούν σε μια όχι και τόσο προσεκτική προσέγγιση της μπεκάτσας. Επίσης πολλοί ισχυρίζονται ότι κρυώνουν το χειμώνα και δεν μπαίνουν εύκολα στο πυκνό. Νομίζω όμως ότι είναι μύθος και σχόλια κακοπροέραιτων με τα Aγγλικά Ποιντερ. Η καταπληκτική όσφρηση και η αίσθηση θηράματος που έχει αυτή η κυνηγετική φυλή αποτελούν μεγάλο σύμμαχο στο κυνήγι της βελουδομάτας.
Ηπειρωτικές Φυλές
Κούρτσχααρ
Το κουρτσχααρ είναι μια καλοκουρδισμένη κυνηγετική μηχανή. Η μεθοδική του έρευνα δύσκολα θα αφήσει μπεκάτσα πίσω. Δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να βάλει τη μύτη κάτω και να ιχνηλατήσει μια πονηρή και ποδαρωμένη μπεκάτσα μια μέρα με δύσκολες (για τα σκυλιά) καιρικές συνθήκες. Δεν θα ανοιχτεί πολύ στο δάσος και είναι πιο αργό από τα σκυλιά των αγγλικών φυλών.
Επανιελ Μπρετον
Το επανιελ είναι το σκυλί που διαθέτει όλα εκείνα τα προσόντα του «ιδεώδους» μπεκατσόσκυλου για τα μέλη της Γαλλικής «Λέσχης των Μπεκατσοκυνηγών». Έξυπνο και ακούραστο είναι ο ιδανικός σύμμαχος για το κυνηγό στο κυνήγι της μπεκάτσας. Θα τρυπώσει όπου χρειαστεί παρασυρόμενο από τις οσμές που αφήνει πίσω της μια μπεκάτσα. Κατά τους Γάλλους είναι μια “σκούπα”. Βέβαια εαν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει.
Βέβαια όλες οι φυλές των κυνηγετικών σκύλων φέρμας μπορούν να κυνηγήσουν μπεκάτσα. Εγώ έγραψα για αυτές τις ράτσες σκυλιών γιατί με αυτές έχω κυνηγήσει μπεκάτσα. Δυστυχώς δεν έχω κυνηγήσει με Ντραχτααρ ούτε με Gordon Setter ούτε με Spaniel. Είμαι από αυτούς που θα κυνηγήσουν με οποιοδήποτε καλό σκύλο μια κυνηγετικής φυλής. Δεν είμαι ειδικός, αν και στην Ελλάδα όλοι μόλις αποκτήσουν ένα σκύλο νομίζουν ότι είναι ή γεννετιστές ή εκπαιδευτές σκύλων. Αλλά τελικά δεν είναι παρά μόνο ένα κακό είδος “ΣΚΥΛΕΜΠΟΡΑ” που κοροιδεύουν κατά κόρον τους Έλληνες κυνηγούς. Προσοχή λοιπόν φίλοι κυνηγοί από που θα πάρετε τον επόμενο σκύλο σας. Οι “ΣΚΥΛΑΔΕΣ” σας περιμένουν στη γωνία να σας “φάνε”.
