2,K
Οι συνεχείς επιθέσεις λύκων σε κυνηγόσκυλα και κτηνοτροφικά ζώα και τα συχνά τροχαία ατυχήματα με θύματα λύκους, τα τελευταία 3-4 χρόνια, αναδεικνύουν την πληθυσμιακή αύξηση, την επέκταση της γεωγραφικής εξάπλωσης αλλά και την αλλαγή συμπεριφοράς (κατανάλωση σκυλίσιου κρέατος, χρήση βιοτόπων κοντά ή ακόμη και στα όρια πεδινών αστικών περιοχών) του λύκου στην Ελλάδα.
Αυτά τα αντιλαμβάνονται και τα διαπιστώνουν πλέον εκτός από τους κυνηγούς και τους κτηνοτρόφους και αρκετοί πολίτες που δεν έχουν άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον μιας και οι λύκοι πλησιάζουν άφοβα όλο και περισσότερο τις κατοικημένες περιοχές.
Οι μόνοι που δε δείχνουν να έχουν πάρει ακόμη χαμπάρι τίποτα για τους λύκους είναι η Δασική Υπηρεσία, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και φυσικά οι γνωστές σε όλους περιβαλλοντικές ΜΚΟ. Όλοι αυτοί δηλαδή που θεωρητικά είναι υπεύθυνοι για το ζήτημα.
Οι μεν θεσμικοί φορείς δηλώνουν άγνοια ή υποβαθμίζουν την κατάσταση, οι δε περιβαλλοντικές ΜΚΟ που ασχολούνται με τα μεγάλα σαρκοφάγα, επιχειρούν να θολώσουν το τοπίο σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί στο ύπαιθρο με τους λύκους. Αυτή η υποβάθμιση του φαινομένου που επιχειρείται από τις περιβαλλοντικές ΜΚΟ, μπορεί να οφείλεται σε άγνοια και ασχετοσύνη, σε συγκεκριμένο όφελος από το να διατηρείται ο πληθυσμός του λύκου σε χαμηλά επίπεδα στα χαρτιά, είτε στο φόβο μήπως θα μπορούσε κάποιος παθών να τους ζητήσει αποζημίωση για τις απώλειές του, μιας και είναι οι μόνοι που έχουν πάρει πολλά χρήματα από πολλά προγράμματα για την προστασία του λύκου. Κερδίζουν δηλαδή από το λύκο και την προστασία του, ενώ πολλοί άλλοι πλέον χάνουμε.
Με αφορμή το τελευταίο τροχαίο με λύκο, θυμηθήκαμε την ανακοίνωση μίας περιβαλλοντικής ΜΚΟ, σχετικά με τα δημοσιεύματα με λύκους που διαβάσαμε στο Ελληνικό CNN τον περασμένο Νοέμβριο.
Έλεγε λοιπόν η συγκεκριμένη ανακοίνωση:
«Ειδικότερα, το τελευταίο χρονικό διάστημα είναι συχνά τα δημοσιεύματα στο διαδίκτυο που αναφέρονται σε επιθέσεις λύκων σε κυνηγόσκυλα στην Ελληνική ύπαιθρο. Το φαινόμενο είναι υπαρκτό, ενώ ενδεχομένως να έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια εξαιτίας πολλών και συνδυαζόμενων μεταξύ τους πιθανών αιτιών που μπορεί να σχετίζονται:
α) με την μείωση της διαθεσιμότητας τροφής για το είδος (μείωση εκτατικής κτηνοτροφίας σε αρκετές περιοχές), β) με το πρότυπο κατανομής του λύκου και των περιοχών αναπαραγωγής του γ) με το πληθυσμιακό μέγεθος του είδους τοπικά γ) με την διάσπαση της κοινωνικής οργάνωσης των αγελών εξαιτίας της συνεχούς παράνομης θανάτωσης λύκων (λαθροθηρίας) και δ) με αλλαγές στον τρόπο άσκησης του κυνηγιού (αύξηση θήρας αγριόχοιρου), που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερους αριθμούς κυνηγετικών σκύλων να δραστηριοποιούνται πλέον σε περιοχές ανάπαυσης και φωλεοποίησης λύκων.
Επιπλέον, λόγω της μεγαλύτερης ευκολίας εντοπισμού των κυνηγετικών σκύλων από τους ιδιοκτήτες τους , λόγω χρήσης κολάρων GPS με τα οποία αυτά είναι συχνά εξοπλισμένα τα τελευταία έτη, περιστατικά απώλειας κυνηγετικών σκύλων που παλαιότερα δεν εξιχνιάζονταν ποτέ, μπορούν πλέον να ταυτοποιηθούν ως πιθανά περιστατικά θήρευσης από λύκους.
Η αντιμετώπιση του φαινομένου πραγματικά επείγει, αλλά απαιτεί αρχικά, μια συστηματική καταγραφή των περιστατικών από αξιόπιστες πηγές, ανάλυση των δεδομένων προς ερμηνεία και εντοπισμό των πραγματικών αιτιών και εν συνεχεία αντίστοιχη δοκιμή και εφαρμογή τεχνικών και μέσων μετριασμού του φαινομένου, όπως χρήση ειδικών προστατευτικών γιλέκων, καθορισμό και αποφυγή ζωνών υψηλού ρίσκου ή χρήση άλλων πρωτογενών ή δευτερογενών απωθητών για τους λύκους. Η Καλλιστώ αναγνωρίζοντας το σοβαρό αυτό ζήτημα προσπαθεί προς επίλυση του, μέσω υλοποίησης των σταδίων που αναφέρθηκαν.
Κι ενώ το φαινόμενο απαιτεί ψύχραιμη ερμηνεία, καθώς αυτό που ενδιαφέρει είναι η μείωση της σύγκρουσης και ο περιορισμός των περιστατικών σταδιακά, μεμονωμένα άτομα, συχνά ανώνυμα, προσπαθούν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη υπέρμετρα αρνητικά για τους λύκους, δημοσιεύοντας ατεκμηρίωτες πληροφορίες για επιθέσεις λύκων ή προσπαθώντας να καταλογίσουν με ψευδή τρόπο, κάθε ατύχημα με θύμα κυνηγόσκυλα ως επίθεση από λύκους.
Να σημειώσουμε ότι σοβαροί τραυματισμοί και θάνατοι κυνηγόσκυλων μπορεί να οφείλονται επίσης και σε χτυπήματα από τους πολυπληθέστερους του λύκου αγριόχοιρους κατά της διάρκεια του κυνηγιού, φαινόμενο αρκετά γνωστό και συχνό από παλαιότερα αλλά και πρόσφατα, δεδομένης και της σημαντικής επανάκαμψης του είδους στην Ελλάδα. Η διάκριση της επίθεσης λύκου από εκείνης του αγριόχοιρου δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις πάντα εύκολη ή σαφής.
Συνιστούμε στους αναγνώστες και χρήστες του διαδικτύου να είναι πολύ προσεκτικοί και κριτικοί σε κάθε δημοσίευμα που αφορά τους λύκους το τελευταίο χρονικό διάστημα.»
(Η οργάνωση Καλλιστώ διαψεύδει δημοσιεύματα σχετικά με επιθέσεις λύκων σε σκύλους)
Προσεγγίζοντας ένα ένα αυτά που έγραψαν οι ειδικοί στην παραπάνω ανακοίνωση έχουμε:
1. Οι θάνατοι κυνηγόσκυλων από τους λύκους οφείλονται σε «μείωση της εκτατικής κτηνοτροφίας».
Η μείωση της εκτατικής κτηνοτροφίας, αποτελεί φαινόμενο που ξεκίνησε στα μέσα του περασμένου αιώνα και ολοκληρώθηκε πριν το 2000. Τα τελευταία χρόνια δεν παρατηρείται καμία αξιόλογη μείωση. Αντίθετα, με τον ερχομό της οικονομικής κρίσης (2010) το φαινόμενο άρχισε να αντιστρέφεται, μιας και το κόστος των τροφών έγινε δυσβάσταχτο για πολλούς κτηνοτρόφους, με αποτέλεσμα να επιστρέψουν στις παραδοσιακές μεθόδους κτηνοτροφίας και να βγάζουν τα ζώα τους για βοσκή όσο περισσότερο μπορούν.
Τα παραπάνω όσο απλά είναι στην τεκμηρίωσή τους, τόσο θεμελιώδη είναι για όποιον ασχολείται με τα μεγάλα σαρκοφάγα. Η άγνοια επί της πραγματικότητας επομένως σε ότι έχει να κάνει με την εκτατική κτηνοτροφία από τη συγκεκριμένη ΜΚΟ που ασχολείται με το λύκο, θα πρέπει να προβληματίσει τους πολίτες αλλά και τους πολιτικούς, που δίνουν με περισσή ευκολία θεσμικές θέσεις στις περιβαλλοντικές ΜΚΟ με νόμους και υπουργικές αποφάσεις.
2. Οι θάνατοι κυνηγόσκυλων από τους λύκους οφείλονται σε «στο πληθυσμιακό μέγεθος του λύκου τοπικά.»
Ενώ η πληθυσμιακή αύξηση του λύκου και η επέκταση της γεωγραφικής του εξάπλωσης αποτελεί πανευρωπαϊκή πραγματικότητα, η γνωστή περιβαλλοντική ΜΚΟ δεν κάνει λόγο για αύξηση του πληθυσμού σε εθνικό επίπεδο αλλά σε τοπικό. Θα είχε ενδιαφέρον να μας πούνε οι «ειδικοί» πως ακριβώς γίνεται να αυξάνεται τοπικά ο πληθυσμός ενός είδους αλλά να παραμένει σταθερός ο εθνικός πληθυσμός του. Από τη Στερεά μέχρι τον Έβρο, μόνο τα τροχαία να λάβει κανείς υπόψη, μπορεί με βεβαιότητα να οδηγηθεί στο συμπέρασμα της πληθυσμιακής αύξησης και της επέκτασης της γεωγραφικής εξάπλωσης του λύκου. Το να παίζουμε με τις λέξεις και κυρίως με τον πόνο, τον κόπο και τις περιουσίες κτηνοτρόφων, κυνηγών αλλά και πολιτών, δεν είναι και πολύ σοφό από πλευράς οικολόγων και εκτιμάται πως θα αποβεί εις βάρος τους.
3. Οι θάνατοι κυνηγόσκυλων από τους λύκους οφείλονται σε «διάσπαση της κοινωνικής οργάνωσης των αγελών εξαιτίας της συνεχούς παράνομης θανάτωσης λύκων (λαθροθηρίας)».
Τα μόνα στοιχεία θνησιμότητας λύκων που έχουν δει μέχρι σήμερα το φως της δημοσιότητας έχουν να κάνουν με τροχαία ατυχήματα. Εξόσων γνωρίζουμε δεν έχει υπάρξει ούτε μήνυση ούτε καταδίκη για παράνομη θανάτωση λύκου από άνθρωπο. Δε μπορεί δηλαδή να σταθμιστεί ο παράγοντας «παράνομη θανάτωση» για να οδηγηθεί κανείς σε ασφαλή συμπεράσματα. Ακόμη όμως και αν υποθέσουμε πως αυτό ισχύει, η σύνδεσή του φαινομένου με τη «διάσπαση της κοινωνικής οργάνωσης των αγελών λόγω παράνομης θανάτωσης» είναι αστήριχτη και μάλλον συνειδητά παραπλανητική. Για ποιο λόγο να διασπαστεί μία αγέλη λύκων αν κάποιο μέλος της πεθάνει π.χ. από δηλητηριασμένο δόλωμα; Πρόχειρες και επιπόλαιες δηλώσεις που αν μην τι άλλο εκθέτουν ισχυρά τους φερόμενους ως «ειδικούς» για το λύκο και θέτουν σε αμφισβήτηση το κατά πόσο είναι ειδικοί.
4. Οι θάνατοι κυνηγόσκυλων από τους λύκους οφείλονται σε «αλλαγές στον τρόπο άσκησης του κυνηγιού (αύξηση θήρας αγριόχοιρου), που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερους αριθμούς κυνηγετικών σκύλων να δραστηριοποιούνται πλέον σε περιοχές ανάπαυσης και φωλεοποίησης λύκων.»
Αν δει κανείς τα περιστατικά με θανάτωση κυνηγόσκυλων από λύκους, τα σκυλιά που ιχνηλατούν και καταδιώκουν αγριόχοιρους αποτελούν μάλλον το μικρότερο ποσοστό, ενώ αντίθετα τα σκυλιά που ιχνηλατούν και καταδιώκουν λαγό έρχονται πρώτα.
Η κρίση έχει μειώσει τη δυνατότητα μακρινών εξορμήσεων για τους κυνηγούς, με αποτέλεσμα να συνωστιζόμαστε κοντά στα αστικά κέντρα και μόνο οι κάτοικοι της επαρχίας να βρίσκονται σε πιο απομονωμένες περιοχές. Αυτό ισχύει και για τους λαγοκυνηγούς. Οι κυνηγοί μειώνονται χρόνο με το χρόνο. Πριν δεκαπέντε χρόνια ξεπερνούσαν τους 200.000, ενώ σήμερα είναι 160.000. Ούτε τα σκυλιά, ούτε ο κυνηγοί ούτε η χρήση κυνηγότοπου επομένως έχει αυξηθεί. Το αντίθετο. Το επιχείρημα επομένως ότι αυξήθηκαν τα σκυλιά μας και για αυτό έχουμε περισσότερες απώλειες είναι τελείως άκυρο. Είναι οι λύκοι που έχουν έρθει επικίνδυνα κοντά στις περιοχές τις δικής μας διαμονής παρά οι κυνηγοί που πηγαίνουν περισσότερο στις περιοχές των λύκων. Ας μελετήσουν τις λίστες του ΕΛΓΑ με τις επιθέσεις λύκων ανά την Ελλάδα και τις ειδήσεις για επιθέσεις σε κυνηγόσκυλα, οι ειδικοί του λύκου, για να αποκτήσουν έστω στοιχειώδη επαφή με την πραγματικότητα, αντί να προχωρούν σε τέτοιου μεγέθους ανακρίβειες που όπως γράψαμε και παραπάνω τους εκθέτουν σημαντικά.
5. «λόγω της μεγαλύτερης ευκολίας εντοπισμού των κυνηγετικών σκύλων από τους ιδιοκτήτες τους , λόγω χρήσης κολάρων GPS….. περιστατικά απώλειας κυνηγετικών σκύλων που παλαιότερα δεν εξιχνιάζονταν ποτέ, μπορούν πλέον να ταυτοποιηθούν ως πιθανά περιστατικά θήρευσης από λύκους.»
Σε αυτήν την παράγραφο θα λέγαμε πως αναδεικνύεται σε όλο του το μεγαλείο το επίπεδο των γνώσεων και της αξιοπιστίας των περιβαλλοντικών ΜΚΟ.
Εκτός από τα κυνηγόσκυλα, έχουμε αύξηση και στη θανάτωση κτηνοτροφικών ζώων. Επίσης έχουμε ραγδαία αύξηση και στα τροχαία με θύματα λύκους, κάτι το οποίο δε συνέβαινε καθόλου πριν δέκα χρόνια.
Μήπως βάλανε και οι κτηνοτρόφοι gps στα ζώα τους και τώρα τα εντοπίζουν πιο εύκολα όταν τα τρώνε οι λύκοι, ενώ πριν θεωρούσαν πως χαθήκανε στο δάσος;
Ή μήπως βάλανε οι οδηγοί gps στα αυτοκίνητά τους και τώρα τα εντοπίζουν πιο εύκολα όταν τρακάρουν με λύκο;
6. Μας προτείνει η περιβαλλοντική ΜΚΟ να αποφεύγουμε «ζώνες υψηλού ρίσκου». Κοινώς να απαγορευτούνε ακόμη περισσότερες περιοχές για το κυνήγι. Όταν οι λύκοι τρώνε σκυλιά δεμένα σε αυλές σπιτιών σε οικισμούς, που σημαίνει απλά πως είναι παντού, ποιες ακριβώς περιοχές θα θέλανε να μας απαγορεύσουνε;
Μήπως να απαγορεύσουμε και από τους πολίτες να διέρχονται από την Εγνατία και γενικά από το εθνικό και επαρχιακό δίκτυο για να μη σκοτωθούν σε κανένα τροχαίο με λύκο ή αρκούδα, επειδή τα ζώα αυτά είναι «προστατευόμενα»;
7. Το φαινόμενο, λένε παρακάτω, απαιτεί συστηματική καταγραφή από «αξιόπιστες πηγές». Τόσα χρόνια δηλαδή κανείς δε γνωρίζει τίποτα για το λύκο. Οι Περιβαλλοντικές ΜΚΟ που «διαχειρίζονται και προστατεύουν το λύκο». Το Υπουργείο που το ονομάσανε περιβάλλοντος αλλά μόνο τέτοιο δεν είναι. Η Δασική Υπηρεσία, η οποία ενώ υποβαθμίζεται και απαξιώνεται από Υπουργείο και ΜΚΟ, υιοθετεί τις απόψεις των δεύτερων, που την υποκαθιστούνε πλέον επίσημα σε πολλά αντικείμενα, με κυριότερο αυτό της ενημέρωσης της κοινής γνώμης, σε μία πρωτοφανή έκφραση μαζοχισμού.
Τι κάνουνε όλοι αυτοί αν δεν έχουν στοιχεία για τον πληθυσμό ενός μεγάλου σαρκοφάγου, που εντοπίζεται σχετικά εύκολα;
Αν δε γνωρίζουν τον πληθυσμό του λύκου, που επηρεάζει άμεσα τον πρωτογενή τομέα και την εθνική οικονομία, τι έχουν να μας πούνε για τα εκατοντάδες είδη της πανίδας για τα οποία δε νοιάζεται κανείς (ασπόνδυλα, αμφίβια, ερπετά και ψάρια);
Πως μπορούνε και μιλάνε για διατήρηση της βιοποικιλότητας άνθρωποι και φορείς που δεν ξέρουν την τύφλα τους; Και πως ανεχόμαστε εμείς σαν κοινωνία αυτό το περιβαλλοντικό τίποτα κάποιοι να το προβάλλουν ως περιβαλλοντική σωτηρία (βλέπε Φάμελλος και Φορείς Διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών)και να πληρώνονται ή να ψηφίζονται για αυτό;
Και γιατί πληρώνουμε τόσα χρόνια μελέτες και προγράμματα, εθνικά και ευρωπαϊκά, όταν δε γνωρίζουμε ούτε τον πληθυσμό του λύκου και την αλλαγή στη συμπεριφορά του;
Και πως αυτοί οι άνθρωποι που δεν κατέχουν το δικό τους το αντικείμενο, έχουν το θράσος να τοποθετούνται για την άσκηση της θήρας προτείνοντας συστηματικά μόνο περιορισμούς.
Και πως οι πολιτικοί τους δέχονται στο τραπέζι να συναποφασίσουν γα την άσκηση της θήρας «επί ίσοις όροις» με τους κυνηγούς, όπως είχε το θράσος να δηλώσει πέρυσι ο κ. Φάμελλος στην κοπή της πίτας των ΚΣΕ – ΚΟΣΕ;
8. «…σοβαροί τραυματισμοί και θάνατοι κυνηγόσκυλων μπορεί να οφείλονται επίσης και σε χτυπήματα από τους πολυπληθέστερους του λύκου αγριόχοιρους…..Η διάκριση της επίθεσης λύκου από εκείνης του αγριόχοιρου δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις πάντα εύκολη ή σαφής.»
Εδώ έχουμε να κάνουμε με μία πρωτοφανή στρέβλωση της πραγματικότητας η οποία εξοργίζει καθώς ξεπερνά τα όρια της λογικής, αλλά και της γελοιότητας. Οι αγριόχοιροι σκίζουν τα κυνηγόσκυλα περιφερειακά και ανάλογα με τις συνθήκες τα σκοτώνουν ή τα τραυματίζουν. Οι λύκοι πιάνουν πάντα ένα σκυλί από το λαιμό και σε σπάνιες περιπτώσεις όταν δε μπορέσουν στο λαιμό, το πιάνουν από την κοιλιά, στην προσπάθεια τους να επιφέρουν άμεσο πλήγμα. Ένας λύκος δε θα χτυπήσει ποτέ ένα σκυλί στα πλευρά γιατί απλά δε θα μπορέσει να το καταβάλλει άμεσα. Το ίδιο και στα πόδια. Ο λύκος είναι κορυφαίος και δεινός κυνηγός και δε ρισκάρει ούτε τον τραυματισμό του ούτε την απώλεια του θηράματός του με περιττές κινήσεις. Οι αγριόχοιροι αντίθετα, που με τους ισχυρούς τους χαυλιόδοντες μπορούν να τρυπήσουν τα πάντα, δεν έχουν τέτοιους περιορισμούς και χτυπάνε τυφλά με κίνηση του κεφαλιού τους από κάτω προς τα πάνω.
Η διάκριση της επίθεσης του λύκου από εκείνης του αγριόχοιρου σε κυνηγόσκυλο, είναι επομένως πανεύκολη και σαφέστατη. Το ότι οι οικολόγοι δηλώνουν το αντίθετο, δείχνει απλά την επαφή που έχουν με το αντικείμενο. Τόσο το δικό τους, όσο και το δικό μας.
Τα παραπάνω εκτιμούμε πως θα πρέπει να προβληματίσουν τόσο τους πολίτες, όσο και τους πολιτικούς και τη Δασική Υπηρεσία, που με ευκολία δέχονται κάποιους ως ειδικούς επειδή απλά δηλώνουν τέτοιοι. Υπάρχουν πεδία στα οποία ορισμένες περιβαλλοντικές ΜΚΟ είναι πρωτοπόρες. Όταν όμως εκμεταλλεύονται το γεγονός αυτό για να επηρεάσουν την κοινή γνώμη και τις αποφάσεις των πολιτικών σε άλλα πεδία στα οποία έχουν άγνοια, τότε προκαλούν αλλά και εκτίθενται ιδιαίτερα.
O Τρυποφράχτης
