Το κλίμα φαίνεται να αλλάζει και οι προβλέψεις για τη Μεσόγειο δείχνουν ανησυχητικές. Γίνεται φανερό ότι ο αριθμός των βροχοπτώσεων μειώνεται, ενώ παράλληλα η έντασή τους αυξάνεται. Συνεπώς, ακόμα και σε χρονιές όπου το συνολικό ύψος των βροχοπτώσεων είναι ίσο ή και μεγαλύτερο του μέσου όρου, αυτό δεν είναι αξιοποιήσιμο λόγω της κακής κατανομής του και των πλημμυρικών φαινομένων. Ο χειμώνας που πέρασε ήταν φτωχός σε βροχοπτώσεις και ήδη πολλές περιοχές αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τα αποθέματα νερού.
Το θέμα είναι ιδιαίτερα σοβαρό και έχει άμεση επίπτωση στην άγρια ζωή και συνεπώς στους θηραματικούς πληθυσμούς. Ιδιαίτερα στη νότια Ελλάδα, πιστεύω ότι οι κυνηγετικές οργανώσεις θα πρέπει να ρίξουν το βάρος τους στην παροχή νερού.
Η άγρια ζωή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την παρουσία νερού, προκειμένου να καλυφθούν διάφορες ανάγκες. Αυτό είναι απαραίτητο για την εκτέλεση της διαδικασίας της πέψης και αφομοίωσης της τροφής, τη μεταφορά και αποβολή άπεπτων ουσιών και υποπροϊόντων του μεταβολισμού καθώς και την ψύξη του σώματος κατά την εξάτμισή του. Οι ανάγκες αυτές είναι μεγαλύτερες στα φυτοφάγα ζώα όπως είναι τα θηράματα.
Όλα τα είδη της άγριας πανίδας υποφέρουν από την έλλειψη νερού κατά τις ξηρές περιόδους και ιδιαίτερα όταν αυτές συμπίπτουν με την αναπαραγωγική περίοδο και την ανατροφή των νεαρών ατόμων. Η ποσότητα του νερού σε μία περιοχή και κυρίως το ύψος και η κατανομή των βροχοπτώσεων έχει αποδειχτεί με μελέτες ότι έχει άμεση επίδραση στην αναπαραγωγή του και στην επιβίωση των ατόμων του πληθυσμού, κυρίως μέσω επίδρασης στην ποσότητα και ποιότητα της τροφής.
Μεγάλη σημασία έχει και η κατανομή του νερού στο βιότοπο των ζώων. Σε περιπτώσεις που ο βιότοπος στερείται ικανού αριθμού πηγών ή η κατανομή τους δεν είναι ομοιόμορφη, τότε τα ζώα γίνονται πιο ευάλωτα καθώς αναγκάζονται να μετακινούνται πολύ αυξάνοντας έτσι το ενεργειακό κόστος, ενώ επίσης συγκεντρώνονται σε μεγαλύτερους αριθμούς σε λίγες θέσεις καθιστώντας τα τρωτά στη θήρευση.
Η έλλειψη νερού είναι ιδιαίτερα έντονη το καλοκαίρι και τις πρώτες εβδομάδες του φθινοπώρου. Στις περισσότερες περιπτώσεις το κόστος παροχής νερού σε μόνιμη βάση είναι υψηλό, αλλά έχουν αναπτυχθεί τεχνικές και μικρού κόστους έργα τα οποία συνήθως συγκεντρώνουν τα φυσικά κατακρημνίσματα (π.χ. βροχή). Ανεξάρτητα όμως από το σύστημα που θα χρησιμοποιηθεί, η παροχής νερού σε ξηρές περιοχές μπορεί να αυξήσει τη δυνατότητα μιας περιοχής να υποστηρίξει την άγρια ζωή.
Προκύπτει λοιπόν ότι το νερό αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους περιοριστικούς παράγοντες. Εάν λοιπόν η εκτίμηση είναι ότι υπάρχει έλλειψη μόνιμης παρουσίας νερού στον βιότοπο των θηραμάτων, κάτι το οποίο ισχύει σε μέγιστο βαθμό κυρίως στη νότια Ελλάδα, θα πρέπει να εξετάζεται πολύ σοβαρά η δυνατότητα δημιουργίας εναλλακτικών παροχών νερού. Το θέμα αυτό έχει αναπτυχθεί στην έκδοση της ΚΟΜΑΘ «Τεχνικός Οδηγός Βελτίωσης των Βιοτόπων»
Σκοπός του παρόντος κειμένου είναι να συγκεντρώσει και να συμπληρώσει τον παραπάνω Τεχνικό Οδηγό με ιδέες και τεχνικές που έχουν εφαρμοστεί σε διάφορα ξηρά μέρη του κόσμου (από την έρευνα στο διαδίκτυο έγινε φανερό ότι ασχολούνται με το θέμα κυρίως στο Τέξας, μια ιδιαίτερα ξηρή περιοχή με πλούσια άγρια ζωή)..
Σε πολλές περιοχές πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη και η χρήση της βόσκησης κτηνοτροφικών ζώων που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ανεπιτήρητη. Τα κτηνοτροφικά ζώα έχουν και αυτά μεγάλες απαιτήσεις σε νερό και οι κατασκευές μας είναι σίγουρο ότι θα τα προσελκύσουν. Αυτό μπορεί να έχει ως συνέπεια την καταστροφή ή υποβάθμιση των κατασκευών μας ή της ποιότητας του νερού.
Ιδανική λύση αποτελεί, όταν αυτό είναι εφικτό, η συνεννόηση με τους κτηνοτρόφους και η συνεργασία μαζί τους. Από τη συνεργασία αυτή μπορούν να ωφεληθούν τόσο τα θηράματα όσο και τα κτηνοτροφικά ζώα, απλά με τη δημιουργία ξεχωριστών ποτίστρων. Εάν δεν είναι εφικτή η συνεννόηση τότε τα έργα θα πρέπει να περιφράσσονται (αυξάνοντας έτσι δραματικά το κόστος) ή να κατασκευάζονται σε ήδη περιφραγμένες εκτάσεις.
Δράση λοιπόν! Με μικρά έργα μπορούμε να πετύχουμε πολλά!
Ακολουθούν φωτογραφίες από τις δράσεις της Α’ Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Κρήτης και Δωδεκανήσου.
