1,7K
Το τι φυσίγγι αγοράσαμε είναι πάντα ένα καλό ερώτημα. Έχουμε να κάνουμε με ένα τόσο πολυπαραγοντικό σύστημα που πρέπει κάποιος να δώσει μεγάλη σημασία σε αρκετές λεπτομέρειες, για να ξέρει με τι έχει να κάνει. Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά:
- Το κουτί και τα φυσίγγια πρέπει να έχουν το λογότυπο του κατασκευαστή – είναι μια πρώτη ένδειξη ότι κάποιος αναλαμβάνει την ευθύνη ότι κατασκεύασε αυτό που θα βάλουμε στο όπλο μας.
- Τα χαρακτηριστικά και οι όποιες προδιαγραφές πρέπει να αναγράφονται πάνω στο κουτί: Πιέσεις, απαιτούμενο μήκος θαλάμης, βάρος γόμωσης & νούμερο σκαγιών, εγκρίσεις κατασκευαστή κλπ. Ένα «καλογραμμένο» κουτί είναι από μόνο του ένδειξη ενδιαφέροντος και σεβασμού προς τον πελάτη / σκοπευτή / κυνηγό.
- Για να είναι το προϊόν «καλό», πρέπει να μας ταιριάζουν οι πιέσεις του. Εν γένει υπάρχουν 3 κατηγορίες για το διαμέτρημα 12:
- Χαμηλή πίεση, γύρω στα 550bar. Ιδανική για κάποια σκοπευτικά φυσίγγια, γιατί δίνει ομοιόμορφη κατανομή σκαγιών, και για κυνηγητικά φυσίγγια σχεδιασμένα για πολύ παλιά όπλα. Δίνουν το πιο μαλακό λάκτισμα και είναι εξαιρετικά για αρχάριους.
- Κανονική πίεση, γύρω στα 650bar. Πολύ καλή πίεση γενικής χρήσης, ταιριάζει στα περισσότερα σύγχρονα όπλα, με δυνατότητα για καλές κατανομές και ανεκτό λάκτισμα.
- Υψηλή πίεση, πάνω από τα 700bar. Δίνει υψηλές ταχύτητες και μεγάλη ισχύ πυρός, αλλά δύναται να αλλοιώσει την ποιότητα της κατανομής και να αυξήσει τη διασπορά. Για αυτό το λόγο χρησιμοποιείται και από πολλά φυσίγγια διασποράς. Αξίζει να σημειωθεί πως τα φυσίγγια με ένδειξη «Pmax 1050bar» δεν φτάνουν ποτέ αυτή την πίεση, απλά κάποια πυρομαχικά υψηλής πίεσης το γράφουν υποχρεωτικά για να περνούν τις προδιαγραφές για συγκεκριμένες αγορές…
- Εκτός των διαφορετικών πιέσεων, έχουμε και διαφορετικά είδη σκαγιών, ως προς το σχήμα:
- Σφαιρικά, τα οποία ακολουθούν σχετικά ευθεία πορεία και δίνουν ομοιόμορφη κατανομή.
- Μη – σφαιρικά (κύβοι, ελλειπτικά κλπ.) Τα σκάγια αυτά πετούν ακανόνιστα και αυξάνουν τη διασπορά – κι έτσι προτιμούνται σε κάποια φυσίγγια διασποράς, αλλά εν γένει δεν κάνουν καλή δουλειά. Κάποιοι κατασκευαστές αναμειγνύουν σφαιρικά με μη σφαιρικά σκάγια στο ίδιο φυσίγγι για λόγους εντυπωσιασμού και καινοτομίας, αλλά σπάνια το αποτέλεσμα είναι αποδεικτό.
- Το υλικό των σκαγιών θέλει επίσης προσοχή: Κλασσικά έχουμε κράματα μολύβδου με αντιμόνιο, αλλά έχουν εμφανιστεί και εναλλακτικά υλικά (σχετικό άρθρο ΕΔΩ). Προτιμήστε τον παλιό, καλό, φθηνό και δοκιμασμένο μόλυβδο, εκτός αν η νομοθεσία το απαγορεύει:
- Έχουμε μαλακά σκάγια με σχεδόν καθαρό μόλυβδο. Παραμορφώνονται εύκολα και χαλάνε τη συγκέντρωση / κατανομή, για αυτό τα βλέπουμε κάποιες φορές σε φυσίγγια διασποράς. Είναι ακατάλληλα για πιο γενικευμένη χρήση.
- Υπάρχουν ημίσκληρα σκάγια με περίπου 2% αντιμόνιο στο μόλυβδο. Είναι φθηνά, διαδεδομένα και κάνουν καλή δουλειά στο κυνήγι.
- Αυτοί που ψάχνουν το απόλυτο (συνήθως για αγωνιστική χρήση ή εξαιρετικά μεγάλες αποστάσεις) θέλουν ένα φυσίγγι με άριστη κατανομή και καλή απόκριση σε τυχόν μεγάλη σύσφιξη (φουλ τσοκ). Τα σκληρά σκάγια με περίπου 5% και πάνω αντιμόνιο είναι γι΄ αυτή ακριβώς τη δουλειά.
- Το κερασάκι στην τούρτα έρχεται με τη μορφή πλαστικών ρινισμάτων ανάμεσα στα σκάγια, τα οποία παίζουν το ρόλο στερεού λιπαντικού. Υπερβολή; Ίσως, αλλά αυτός που ζητά το καλύτερο πρέπει πάντα να καταφεύγει σε ακραίες λύσεις. Αρκετοί κατασκευαστές μας έχουν συνηθίσει (καλομάθει) σε τέτοιες λύσεις αρκετά χρόνια τώρα.
ΠΟΤΕ δεν έχουμε αρκετά…
- Το «έμβολο» που σπρώχνει τα σκάγια μέσα στην κάννη μπορεί να πάρει διάφορες μορφές και να αποτελείται ακόμα και από διαφορετικά κομμάτια. Καλό είναι πάντα να προσφέρει κάποια ελαστικότητα κατά την ώση – για να μειώνει το αισθητό λάκτισμα και τυχόν παραμορφώσεις στα σκάγια. Πρέπει επίσης να παρέχει ικανοποιητική έμφραξη στην έκρηξη – το αντίθετο μπορεί να οδηγήσει σε συσσωμάτωση σκαγιών, ένα εξαιρετικά επικίνδυνο φαινόμενο που καταλήγει πολλές φορές σε τρομερά ατυχήματα, αφού πολλαπλασιάζει το βεληνεκές και αιφνιδιάζει τον χειριστή του όπλου. Οι συνηθισμένες μορφές εμβόλου είναι οι εξής:
- Αποκεντρωτήρας ή Διασπορέας. Χρησιμοποιείται σε φυσίγγια διασποράς για κοντινές αποστάσεις (τυπικά 15 – 20m). Σε αντίθεση με τις γενικές παραδοχές, κατά κανόνα δεν ανοίγει την τουφεκιά, απλά ακυρώνει τυχόν μεγάλη σύσφιξη (τσοκάρισμα) του όπλου. Όλοι αυτοί λοιπόν που σνομπάρουν τα διασποράς απλά δεν τα έχουν μελετήσει αρκετά…
- Τάπα για μεσαίες αποστάσεις (πχ. 25m). Πολύ απλή μορφή εμβόλου, δεν ακυρώνει τη σύσφιξη αλλά δεν προσφέρει και κάποια συγκέντρωση στα σκάγια.
- Συγκεντρωτήρας για γενική χρήση. Αγκαλιάζει τα σκάγια, τα προστατεύει και τους δίνει το σχήμα που έχει το τσοκ. Απλά λοιπόν αλλάζουμε τσοκ και ρυθμίζουμε την ιδανική συγκέντρωση στην απόσταση που θέλουμε (τυπικά 20 έως 40+m).
- Το μεταλλικό κάτω μέρος του κάλυκα προστατεύει το φυσίγγι από τυχόν παραμόρφωση κατά την έκρηξη. Μεγάλες παραμορφώσεις προκαλούν εμπλοκές αλλά και πιθανές βλάβες στους εξολκείς φυσιγγίων που διαθέτει το όπλο. Όσο πιο υψηλή πίεση αναπτύσσεται τόσο πιο ψηλό μέταλλο χρειαζόμαστε για αξιοπιστία. Είναι αποδεκτό λοιπόν το μέταλλο να είναι χαμηλό σε σκοπευτικά φυσίγγια, αλλά όχι και σε βαριά κυνηγετικά που αναπτύσσουν υψηλές πιέσεις. Οι σοβαροί κατασκευαστές τα προβλέπουν όλα αυτά, όχι όμως και όλοι οι κατασκευαστές.
- Το κλείσιμο στο πάνω μέρος του φυσιγγίου επηρεάζει τη συγκέντρωση αλλά και την πίεση που αναπτύσσεται από την έκρηξη. Μπορεί να είναι:
- Αστεροειδές, κατά κανόνα με 6 ή 8 ακτίνες. Ο αριθμός των ακτινών παίζει μικρό ρόλο εμπρός στο σωστό, ποιοτικό κλείσιμο χωρίς παραμορφώσεις και με σωστή προφόρτιση του «αμορτισέρ» του προαναφερθέντος εμβόλου. Αποφύγετε φυσίγγια με υπερβολικά βαθύ αστεροειδές. Αν στο κέντρο του αστεροειδούς υπάρχει κόλληση στεγανοποίησης είναι καλό σημάδι ποιότητας, αρκεί ο κατασκευαστής να την έχει και στα πρωτότυπα δοκιμών, ώστε να είναι υπολογισμένη στο γενικό σχεδιασμό και απόδοση του προϊόντος.
- Ρελιαστό κλείσιμο με (συνήθως πλαστικό) δίσκο. Ακριβή και πιο πολύπλοκη λύση που εμφανίζεται συχνά σε προσεγμένα φυσίγγια. Δίνει υποτίθεται πιο ομοιόμορφη κατανομή, αλλά δεν το διαπίστωσα ποτέ στα χαρτόνια δοκιμών μου. Δεν λέω ότι είναι άσχημα φυσίγγια, απλά δεν αξίζει να πληρώσουμε επιπλέον γι΄αυτά.
- Η πυρίτιδα & το καψύλλιο που χρησιμοποιείται είναι μια επιστήμη από μόνα τους, με μεγάλο αριθμό πιθανών συνδυασμών. Συγκεκριμένα καψύλλια ταιριάζουν σε συγκεκριμένες πυρίτιδες και το αντίστροφο. Τα 2 κύρια είδη πυρίτιδας είναι:
- Η μονοβασική, φτηνή, συνηθισμένη και αποτελεσματική
- Η διβασική ή διπλής βάσης, που περιέχει νιτρογλυκερίνη. Είναι ακριβότερη και θεωρείται πιο ποιοτική, γιατί έχει πιο σταθερή απόδοση σε αλλαγές θερμοκρασίας και κυρίως υγρασίας.
Περιμένω τα σχόλια και τις ερωτήσεις σας. Για την ιδιογόμωση θα μιλήσω σε μελλοντικό άρθρο.
Σημείωση:
Θεωρώ απαραίτητο να αναφερθεί και εδώ πως αυτό που δουλεύει πάντα είναι ο σωστός συνδυασμός κάννης – τσοκ – φυσιγγίου. Ένα πανάκριβο και εξωτικό φυσίγγι είναι άχρηστο αν πχ. χρησιμοποιούμε ακατάλληλο τσοκ για την απόσταση βολής κ.τ.λ.
του Ραξή Επιτρόπου από την ιστοσελίδα www.amynastospiti.gr
