Θόδωρος Χρυσοχόος: Ενας ασυμβίβαστος κυνηγός

Λίγο πριν τελειώσει η φετινή περίοδος κυνηγιού, «έφυγε» από κοντά μας ένας κυνηγός-μάλαμα, ένας άνθρωπος που όργωσε κυριολεκτικά όλη την Ελλάδα, πάντα ασυμβίβαστος, πάντα χρήσιμος για όλους μας και, κυρίως, πάντα δάσκαλος στα κυνήγια. Τον γνώρισα πριν από δύο χρόνια, τότε που λίγοι ρομαντικοί και εν μέρει αιθεροβάμονες τρέχαμε στις ευρωεκλογές με το Κόμμα Ελλήνων Κυνηγών.

 

Ενας άνθρωπος με βαθιά γνώση των κυνηγετικών θεμάτων και με λογική η οποία όμως ποτέ δεν επικράτησε στον ασυμβίβαστο χαρακτήρα του. Πάντα παρορμητικός και πάντα χρήσιμος. Γεννημένος αρχές της δεκαετίας του 1950, στην ιστορική Σαλαμίνα, τελείωσε το 5ο Γυμνάσιο Πειραιά και σπούδασε Φυσικός στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

 

Από 12 χρόνων σχεδόν, έλειπε από τη γενέθλια Σαλαμίνα, χωρίς φυσικά να την ξεχνά, όπως και την αδελφή του, την Αυγή. Και όταν χρειάστηκε, γύρισε και την υπηρέτησε ακόμη και ως δημοτικός σύμβουλος. Καθηγητής σε γυμνάσια και λύκεια, από την Κάλυμνο μέχρι τη Βέροια, γνώρισε και έζησε κυνηγοτόπια μαγικά.

 

Με σκέψη που σε συνεπαίρνει αμέσως, και κυρίως με μεταδοτικότητα στην τάξη, οδήγησε χιλιάδες μαθητές να κατανοήσουν τα βαθιά νοήματα της φύσης. Ενας εκπαιδευτικός που έκανε τον μαθητή να αγαπήσει το σχολείο. Λεβέντης, με αγέρωχο βλέμμα και παράστημα, παράλληλα όμως με μειλίχιο λόγο. Η μουσική, η κιθάρα του, ήταν το δεύτερο όπλο της ζωής του. Ο,τι δεν έλεγε, το έβγαζαν οι νότες της κιθάρας του και η φωνή του.

 

Και, βέβαια, κυνηγός όσο λίγοι. «Γιατί Βέροια», τον ρώτησα σε μια συνάντησή μας σε καφέ της πόλης, πριν από αρκετό καιρό. «Γιατί, εδώ πάνω είναι πιο κοντά στα κυνήγια, πιο κοντά στους θεούς του Ολύμπου».

 

 

Τελευταία, μάλιστα, πριν από τη σύνταξη, διηύθυνε εσπερινό σχολείο, μόνο και μόνο να μη χάνει ούτε στιγμή από τις αγαπημένες του εξόδους. Και δώδεκα μέρες πριν φύγει, έκανε ανάρτηση στο facebook μία φωτογραφία με μια πρασινοκέφαλη, γράφοντας πάνω τη λέξη «αποχαιρετισμός».

 

Αφορμή για τη γνωριμία μας υπήρξε μια φωτογραφία του 1952 στην αυλή του σπιτιού του, στη Σαλαμίνα. Μια φωτογραφία που, αν αναλυθούν τα νοήματά της, θα καταλάβετε τα πολλά κακώς κείμενα του χώρου μας. Του μίλησα γι’ αυτήν τη φωτογραφία και του ζήτησα να την κάνω θέμα, μαζί με τις σκέψεις του για το κυνήγι.

 

Ενθουσιάστηκε, αλλά δυστυχώς, μας πήρε το ποτάμι των ευρωεκλογών και της δουλειάς για το ΚΕΚ, και έμεινε το θέμα εκεί. Το γράφω τώρα, γιατί πολλά από τα γραφόμενά μου εκείνων των ημερών είχαν τη φλόγα του Θόδωρα, ήταν «τουφεκιές» του Θόδωρα.

 

Ελλειμμα παιδείας

 

«Σήμερα, δυστυχώς, δεν υπάρχει κυνηγετική παιδεία, δεν υπάρχει καν το σωστό νόημα της λέξης κυνηγός στα μυαλά των παιδιών της σχολικής ηλικίας». Ετσι έλεγε, πάντα. Και όταν ο Θόδωρος μιλούσε για παιδιά, εννοούσε τα δικά του στα σχολεία, από 12 μέχρι 18 χρόνων. Ολημερίς στην τάξη, από νεοδιόριστος καθηγητής μέχρι διευθυντής λυκείων με χίλιους μαθητές, αυτό πολεμούσε πάντα να κατορθώσει. Μαζί με τους άψυχους κανόνες της φυσικής επιστήμης ήθελε να δώσει στα παιδιά το ζωντανό νόημα της φύσης. Αυτό που θα τα κάνει να αγαπήσουν τη ζωή τους, και όχι να απομακρύνονται από τα θρανία και τη γνώση. Και όλα αυτά σε μια χώρα που η γνώση είναι η παπαγαλία και το άχρηστο πια χαρτί της πιστοποίησής της. Και απ’ ό,τι φαίνεται ξεκάθαρα, απ’ όπου πέρασε άφησε ικανή σπορά, έπιασε τόπο το πείσμα του και κυρίως η μεθοδικότητά του.

 

 

Κυνήγησε τα πάντα, αλλά είχε μια ιδιαίτερη προτίμηση στο φτερό. Μάλιστα, οι φάσσες ήταν η χαρά της ψυχής του, όπως φυσικά και η αρχοντική βουνίσια πέρδικα. Πιστεύω ότι η γοητεία των βουνών και του υψόμετρου τον έκανε να αγαπήσει αυτά τα κυνήγια. «Οσο πιο ψηλά, τόσο πιο καλά». Και βέβαια, αυτό που του άρεσε ήταν ο βαθμός δυσκολίας. Πάντα στα δύσκολα, με κρύα και ομίχλες, με χιόνια και βροχές.

 

Γιος του Δημήτρη Χρυσοχόου, μεγάλωσε μέσα σε μια οικογένεια κυνηγών. Τόσο ο πατέρας του όσο και όλα τα αδέλφια του πατέρα του ήταν κυνηγοί, όπως κυνηγός και ψαράς είναι και ο γιος του, Δημήτρης, φοιτητής της Οδοντιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Μάλιστα, τον ακολουθούσε πολλές φορές στο κυνήγι, αλλά και στα τραγούδια με την αγαπημένη του κιθάρα. Η μητέρα του, η Αναστασία, του έραψε τα ρούχα που φοράει, δεκαπέντε μηνών… κυνηγός. Στη μαγική αυλή των παιδικών του χρόνων, εκεί στη Σαλαμίνα. Και η κόρη, η Ιλια, φοιτήτρια της Νομικής σχολής του Αριστοτελείου, με χαμόγελο πάντα, υποδεχόμενη τον ήρωά της από κάθε έξοδό του.

 

«Γύριζαν όλη την Ελλάδα, ο πατέρας μου και τα αδέλφια του, κυνηγώντας μπεκάτσα, πέρδικα, ορτύκι και τρυγόνι», λέει η μονάκριβη αδελφή του, Αυγή, πνιγμένη στον πόνο για τον χαμό του Θόδωρου. «Του αδελφού μου, το όνειρο ζωής ήταν η προσφορά, κι αυτό έκανε μια ζωή. Και εννοούσε πάντα την προσφορά στην πρώτη γραμμή των αγώνων, μέσα από τη συμμετοχή στα δύσκολα. Και δεν χρειάζεται βέβαια να τα πει αυτά η Αυγή, αφού η τοπική κοινωνία της μακεδονικής πόλης τον εκτίμησε και τον αγάπησε όσο λίγους από τους εκπαιδευτικούς που πέρασαν από την περιοχή.

 

Για όλους εμάς που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια… τα χιόνια και τις βροχές της ανυπαρξίας της πολιτείας από τη διαχείριση του περιβάλλοντος, άνθρωποι σαν τον Θόδωρο ήταν μια όαση θετικής και δημιουργικής σκέψης. Οταν μιλούσες μαζί του, έπαιρνες θάρρος, έβλεπες ότι δεν είσαι τρελός, ότι υπάρχει αύριο στην ελληνική ύπαιθρο.

 

 

Αν είχαμε περισσότερους ανθρώπους σαν τον Θόδωρο στα σχολεία της πικρής μας πατρίδας, θα βλέπαμε πιο ευοίωνα το μέλλον. Και αν τους είχαμε και ανάμεσά μας, στον κυνηγετικό χώρο, πολλά από τα κακώς κείμενα θα ήταν παρελθόν, από χρόνια.

 

Αντίο φίλε, αντίο δάσκαλε, αντίο κυνηγέ της ζωής και της χαράς της. Αντίο δάσκαλε που μας έμαθες να βλέπουμε την αυγή με χαρά και τη δύση χορτάτοι. Αντίο, και ας μην έφυγες. Γιατί τώρα είναι που είσαι παντού, εκεί στον Ολυμπο, στο Βέρμιο, στο κάθε σπίτι κυνηγού, στη σκέψη κάθε μαθητή σου. Τώρα που η ψυχή σου τρέχει στα βουνά, όπως σε μία από τις τελευταίες φωτογραφίες σου, χορεύοντας με τους θεούς. Αυτό είναι και το νόημα του κυνηγιού.

 

ΥΓ.: Ευχαριστώ ολόψυχα την Αυγή Χρυσοχόου από τη Σαλαμίνα για τη βοήθειά της. Την αδελφή που έγραψε στον τοίχο του στο facebook: «Ζηλεύω τα πουλιά που έχουν φτερά αλλάζοντας πατρίδα κάθε τόσο… Μας το τραγουδούσες με την κιθάρα σου… Σ’ άκουσαν αυτά και σε πήραν μαζί στο πέταγμά τους…

 

Ανέβασες φωτογραφία ψηλά σ’ ένα βουνό και είπες: Χορεύοντας με τους θεούς.

 

Ναι, ψυχή μου, εκεί πάνω χόρεψες με τους θεούς, μίλησες μαζί τους, σ’ αγάπησαν τόσο και σε κράτησαν εκεί».

 

Σωτήρης & Αθηνάς Δημηρόπουλου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Αθηνά Δημηρόπουλου

 

ΕΘΝΟΣ-ΚΥΝΗΓΙ