4,1K
Αφιερωμένο στο λαγό το πρώτο βιβλίο που γράφτηκε παγκοσμίως για τη θήρα, ο Κυνηγετικός του Ξενοφώντα, και χιλιάδες Έλληνες κυνηγοί θα τιμήσουν το θήραμα αυτό τις επόμενες ημέρες, νιώθοντας την ίδια συγκίνηση, αν και παρήλθαν χιλιετίες.
Την όμορφη δραστηριότητα της λαγοθήρας τροφοδοτεί ο πληθυσμός του λαγού. Είναι σαν ένα εργοστάσιο που παράγει για να καλύψει τις ανάγκες της τροφικής αλυσίδας, αλλά και του συμμετέχοντα σε αυτήν ανθρώπου-αγρευτή-θηρευτή-κυνηγού. Ανάλογα με την παραγωγή και την προστασία του “εργοστασίου” θα υπάρχει και θήραμα στον κυνηγότοπο.
Πότε όμως παράγονται οι λαγοί που θηρεύουμε;;;
Κρυσταλλοειδής φακός από οφθαλμό λαγού
Σε έρευνες της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας & Θράκης για το λαγό, τις οποίες υλοποίησα την περίοδο 2003-2013 με τους συνεργάτες μου στους Νομούς Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής και Κοζάνης, συλλέξαμε οφθαλμούς από 520 θηρευμένους λαγούς. Με την εφαρμογή κατάλληλων εργαστηριακών τεχνικών προσδιορίστηκε η ηλικία, και με βάση την ημερομηνία θήρευσης το πότε γεννήθηκαν με ακρίβεια δεκαημέρου.
Διαπιστώσαμε καταρχήν ότι οι περισσότεροι ήταν ανήλικοι. Το 66% των λαγών ήταν μικρότεροι των επτά μηνών. Με έκπληξη επίσης είδαμε ότι η πλειοψηφία δεν είχε γεννηθεί την άνοιξη, όπως αναμέναμε, αλλά το καλοκαίρι! Το 60% των λαγών γεννήθηκε από Μάιο έως και Αύγουστο, ενώ μόνο 20% από Φεβρουάριο έως και Απρίλιο.
Η πλειονότητα των θηλυκών εγκυμονούν από τα μέσα του χειμώνα, αλλά τα νεογνά τους δε βοηθούν τόσο στην κάρπωση της επόμενης κυνηγετικής περιόδου. Οι λαγοί που γεννιούνται την άνοιξη: 1) έχουν μικρότερη επιβίωση (νοσήματα, παράσιτα, βροχές), 2) τους θηρεύουν πρώτοι οι άρπαγες και οι λαθροθήρες πριν τον κυνηγό, 3) είναι πιο έμπειροι, “πονηρεμένοι” από τα εκπαιδευτικά, τους άρπαγες κ.λπ. και, όταν ανοίγει το κυνήγι, είναι λιγότερο ευάλωτοι. Άρα τα δεδομένα απέδειξαν ότι οι λαγοί θηρεύονται μέσα στο έτος όπου γεννήθηκαν και μάλιστα οι του καλοκαιριού γεννηθέντες έχουν διπλάσια σημασία για την κάρπωση σε σχέση με τους λαγούς της άνοιξης.
Ο λαγός απογαλακτίζεται στον πρώτο μήνα περίπου της ζωής του και σε βάρος λίγο μικρότερο του ενός κιλού. Λαγοί του ενός κιλού, που από λάθος θηρεύτηκαν ή τους έπιασαν τα σκυλιά, βρέθηκαν να έχουν γάλα στο στόμαχό τους. Η επιβίωση των νεογνών του λαγού (σε αντίθεση με του αγριοκούνελου όπου κάνει λαγούμια) εξαρτάται από την ταχεία ανάπτυξη για προστασία από τους άρπαγες και τις καιρικές συνθήκες. Σε ηλικία δύο μηνών το βάρος του ζώου φτάνει στο 1,5 κιλό και στους τρεις μήνες ξεπερνά τα δυο κιλά. Ύστερα από τον πέμπτο με έβδομο μήνα, ο ρυθμός ανάπτυξης μειώνεται έχοντας το ζώο φτάσει τα τρία κιλά περίπου. Από τον 8ο έως το 12ο μήνα, ο λαγός σχεδόν ολοκληρώνει την ανάπτυξή του έχοντας πετύχει ένα βάρος από 3-3,5 κιλά.
Βέβαια, έχουν αναφερθεί ακραίες περιπτώσεις λαγών που ζύγιζαν 7 και 8 κιλά, κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη. Γενικά οι λαγοί είναι βαρύτεροι σε ψυχρότερες περιοχές και τα θηλυκά είναι συνήθως πιο μεγαλόσωμα από τα αρσενικά. Στους Νομούς Θεσσαλονίκης και Κοζάνης βρέθηκε πως λαγοί που θηρεύτηκαν σε περιοχές με καλλιέργειες ήταν παχύτεροι από λαγούς που θηρεύτηκαν σε δασικές εκτάσεις, λόγω ποιοτικότερης τροφής στις πρώτες.
Οι μετρήσεις έδειξαν πως το μέσο βάρος 40 θηρευμένων λαγών στους Νομούς Θεσσαλονίκης και Χαλκιδικής ήταν 3,3 κιλά. Στη νότια Βουλγαρία το μέσο βάρος 105 λαγών που μπήκαν στην τσάντα μεταξύ Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου ήταν 3,36 κιλά. Ανάλογα στην Ιταλία 56 λαγοί είχαν μέσο βάρος 3,3 κιλά.
Στην Ελλάδα όμως λόγω της μεγάλης βιοκλιματικής και κατ’ επέκταση γενετικής ποικιλότητας του είδους, ο λαγός δεν μπαίνει σε καλούπια. Στη νότια Ελλάδα και ειδικά στην Κρήτη και την Κύπρο είναι γνωστό ότι το βάρος του λαγού μειώνεται σημαντικά στα 2,5 κιλά, σε αντίθεση με τα ορεινά της ηπειρωτικής Ελλάδας όπου αναφέρονται λαγοί που ξεπερνούν τα πέντε κιλά.
Κλείνοντας, τα δημογραφικά αυτά δεδομένα αναδεικνύουν την ανάγκη αναζήτησης και λήψης μέτρων σοφότερης διαχείρισης ώστε να αυξηθεί η επιβίωση των λαγών, διότι η θνησιμότητα των λαγών από άλλους παράγοντες, πέρα από τη νόμιμη θήρα, αποδεικνύεται μεγάλη στη χώρα μας.
Του Δρος Χρήστου Σώκου
