907
Ο Αριστοτέλης αναφέρει ότι αν κάποιο τραυματισμένο κατσίκι από βέλος κυνηγού, τραφεί με ρίγανη, η πληγή του θα κλείσει. Οι κυνηγοί μέχρι και σήμερα συνηθίζουν, όταν καταβάλλουν ένα θήραμα, να βάζουν στην κοιλιά του μερικά κλωνάρια ρίγανης, για να μη μυρίσει μέχρι να φθάσουν σπίτι.
Στην Ελλάδα η ρίγανη είναι αυτοφυής και βρίσκεται σε ορεινές και βραχώδεις περιοχές. Η συλλογή της ρίγανης γίνεται κατά την ανθοφορία του φυτού (Ιούλιο-Αύγουστο). Τα άνθη αυτά ξεραίνονται σε ειδικά υπόστεγα ή ξηραντήρια και στη συνέχεια τρίβονται και κοσκινίζονται.
Στην Ελλάδα θεωρείται ότι φύεται η καλύτερη ποιότητα ρίγανης στον κόσμο και εξαρτάται από το ποσοστό αιθέριου ελαίου που περιέχει, το οριγανέλαιο (Ol. Origami) με την πολύ σημαντική βιολογική του δράση.
Η ξηρή ρίγανη περιέχει 3-5% αιθέριο έλαιο. Αυτό το ποσοστό κατά περιοχές που υπάρχουν οι παραπάνω συνθήκες μπορεί να φτάσει και πάνω από 7%, και αυτό συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα. Το οριγανέλαιο περιέχει διάφορες οργανικές ενώσεις, με κυριότερη τη θυμόλη και την καρβακόλη.
Ποιος είναι όμως ο παράγοντας αυτός αυτό που καθορίζει την ποιότητα της ρίγανης;
Το υψόμετρο και οι εδαφοκλιματικές συνθήκες (σύσταση εδάφους, υγρασία, ηλιοφάνεια κ.ά.). Μεγάλο υψόμετρο και εδάφη ασβεστούχα, φτωχά, ξερικά, άγονα με πλούσια ηλιοφάνεια είναι βασικότατοι παράγοντες παραγωγής άριστης ποιότητας ρίγανης. Μικρή μεν παραγωγή, αλλά άριστο τελικό προϊόν.
Η κυρία Ναυσικά μαζεύει ρίγανη κάθε χρόνο. Ενα – δυο ματσάκια τής είναι αρκετά.
Δηλ. στο ίδιο βουνό δεν έχουμε παντού την ίδια ποιότητα ρίγανης. Αποφεύγουμε π.χ. να μαζέψουμε ρίγανη από εύφορο έδαφος ή σκιερό, αντίθετα τρέχουμε σε σημεία με πολλές πέτρες, ξερικά και με ελάχιστη βλάστηση.
Συλλογή ρίγανης
Την περασμένη εβδομάδα κάναμε μια εξόρμηση στα βουνά της Πελοποννήσου για να μαζέψουμε ρίγανη. Μοσχοβολούσαν τα βουνά! Λιβάδια από ρίγανη, από αυτό το ευλογημένο φυτό, έδιναν μια διαφορετική οπτική στα βουνά από αυτήν που έχουμε τον χειμώνα όταν κυνηγάμε.
Πάντα να έχετε μαζί σας ένα ψαλιδάκι και να κόβετε το κλωνάρι της ρίγανης. ΠΟΤΕ ΜΗΝ ΞΕΡΙΖΩΝΕΤΕ ΤΟ ΦΥΤΟ.
Τα τελευταία χρόνια επειδή η ρίγανη έγινε πολύ της μόδας (μαζί με όλα τα υπόλοιπα αρωματικά φυτά της χώρας μας), έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο της αλόγιστης συλλογής ρίγανης και αυτό ανάγκασε τα δασαρχεία να εκδίδουν τοπικές διατάξεις που άλλοτε απαγορεύουν τη συλλογή αρωματικών φυτών και άλλοτε καθορίζουν συγκεκριμένη ποσότητα που μπορεί να μαζέψει κανείς.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε να βγαίνουν «συνεργεία» στο βουνό και στην προσπάθειά τους να μαζέψουν όσο περισσότερη ρίγανη μπορούσαν, κατέληξαν να ξεριζώνουν τα φυτά. Αυτό είναι έγκλημα. Εχετε μαζί σας ένα ψαλίδι ή ένα κλαδευτήρι και κόψτε προσεχτικά τα κλωνάρια της ρίγανης και καταγγείλετε όταν βλέπετε να ξεριζώνουν τα φυτά. Η Ομοσπονδιακή Θηροφυλακή βρίσκεται σε επιφυλακή και για αυτόν τον λόγο. Είναι πολλές οι συλλήψεις που έχουν γίνει από θηροφύλακες για παράνομη συλλογή αρωματικών φυτών.
Πριν βγείτε στο βουνό να μαζέψετε ρίγανη, καλό είναι να ενημερωθείτε από το αρμόδιο Δασαρχείο για τις διατάξεις που έχει εκδώσει. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας η ρίγανη βρίσκεται σε κίνδυνο και χρειάζεται τη βοήθειά μας…
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ:
Η ρίγανη, όχι άδικα, είναι ένα από τα φυτά με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και θεωρείται ότι έχει τις περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητες και για αυτόν τον λόγο χρησιμοποιείται επίσημα στην ιατρική.
Χρησιμοποιείται ως αφέψημα ή έγχυμα και καταπολεμά την ατονία των εντέρων, διευκολύνει την πέψη και ηρεμεί το νευρικό σύστημα. Επίσης, είναι διουρητικό και εμμηναγωγό. Για το αφέψημα χρησιμοποιούνται οι βλαστοί του φυτού, όταν είναι ανθισμένο, γιατί τότε περιέχει το έλαιο που έχει τη μεγαλύτερη θεραπευτική αξία.
Η ρίγανη έχει 12 φορές περισσότερο αντιοξειδωτική δράση από το πορτοκάλι, 30 από την πατάτα και 42 από το μήλο.
Το «τσάι» από ρίγανη βοηθάει στην υπέρταση και στην αρτηριοσκλήρυνση. Επίσης, χρησιμοποιείται ενάντια σε φλεγμονές και έλκη της στοματικής κοιλότητας και των αμυγδαλών.
Το αιθέριο έλαιό της χρησιμοποιείται εξωτερικά για την καταπολέμηση των ψειρών.
Οι βλαστοί της ρίγανης, ως κατάπλασμα, καταπραΰνουν μώλωπες και πρηξίματα.
Η εισπνοή της σκόνης από ρίγανη προκαλεί φτάρνισμα και βοηθάει στο να καθαρίσει το αναπνευστικό σύστημα και ιδιαιτέρως οι πνεύμονες.
ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ;
Η ρίγανη (Ορίγανον το κοινόν, Origanum vulgare) είναι αρωματικό ποώδες, πολυετές, ιθαγενές και θαμνώδες φυτό της Μεσογείου και της Κεντρικής Ασίας. Ανήκει στο γένος Ορίγανο. της τάξης των λαμιωδών αγγειόσπερμων δικότυλων φυτών. Το όνομά της προέρχεται από τις λέξεις όρος και γάνος (λαμπρότητα), φυτό, δηλαδή, που λαμπρύνει το βουνό.
Οι πιο πολλοί από εμάς θεωρούμε ότι η ρίγανη είναι ένα αρωματικό φυτό και η μόνη ιδιότητα που έχει είναι να νοστιμίζει το φαγητό μας. Είναι όντως ένα από τα καλύτερα αρωματικά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για την κουζίνα, αλλά δεν είναι μόνο αυτό.
Η ρίγανη είναι γνωστή στον άνθρωπο από πολύ παλιά και στην αρχαία Ελλάδα αποτελούσε σύμβολο χαράς και ευτυχίας.
Κωνσταντίνος Λουρής
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Κωνσταντίνος Λουρής
Πηγή : ΕΘΝΟΣ-ΚΥΝΗΓΙ
