Αυτό το κείμενο είναι γραμμένο από τον κ. Δημήτρη Ευμοιρίδη, μέλος του ΔΣ της ΣΤ’ ΚΟΜΑΘ και το έγραψε για το έντυπο της ΣΤ’ΚΟΜΑΘ “ΠΑΝ-ΘΗΡΑΣ”. Ο κ. Ευμοιρίδης έχει μεγάλη εμπειρία κα γνώση στο κυνήγι του αγριογούρουνου και πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τίτλο “Το κυνήγι του αγριόχοιρου στην Ελλάδα”. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ http://www.devmiridis.gr . To πρώτο μέρος μπορείτε να το δείτε ΕΔΩ.
3. Επιλογή και οριοθέτηση της παγάνας – τοποθέτηση των καρτεριών
Ο αρχηγός είναι αυτός που καταστρώνει το σχέδιο, επιλέγει και τοποθετεί τα καρτέρια και υποδεικνύει τους παγανιέριδες. Σημαντικό ρόλο παίζει η κατεύθυνση του ανέμου για την διεξαγωγή της παγάνας και στην πλευρά που θα τοποθετηθούν τα καρτέρια. Γνωρίζοντας πολύ καλά την ικανότητα όσφρησης του αγριόχοιρου δεν του επιτρέπουμε κανένα περιθώριο εντόπισηςτου κινδύνου. Η προσέγγιση των κυνηγών στα καρτέρια γίνεται με πολύ μεγάλη προσοχή, δεν αρκεί μόνον η κατεύθυνση του ανέμου να επιλεγεί, αλλά ο αγριόχοιρος έχει άλλη μία αίσθηση πολύ ανεπτυγμένη της ακοής, Ο παραμικρός θόρυβος, σπάσιμο κλαδιού, ομιλία, βήξιμο, εντοπίζεται από τον αγριόχοιρο από μεγάλη απόσταση.
Με την τοποθέτηση και του τελευταίου καρτεριού, ξεκινούν οι παγανιέριδες. Παλαιότερα το ξεκίνημα της παγάνας καθοριζόταν εκ των προτέρων με την ώρα. Σήμερα υπάρχουν τα ηλεκτρονικά μέσα (κινητά, ασύρματη κ.λ.π.) που βοηθούν την ομάδα να λειτουργεί με ακρίβεια και χωρίς πίεση χρόνου. Βέβαια θα πρέπει να λάβουμε υπόψη, ότι τα ηλεκτρονικά μέσα έχουν σώσει ακόμη και ζωές πάρα πολλές φορές σε κυνηγούς, δεν αμφισβητείται από κανέναν, βοηθούν πολύ στην διεξαγωγή της όλης διαδικασίας , αλλά η κατάχρησή τους δημιουργεί πρόβλημα στην ποιοτική λειτουργία της κυνηγετικής διαδικασίας και το αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές να είναι όχι το επιθυμητό. Γιαυτό λοιπόν τα κινητά πρέπει να είναι σε κατάσταση αθόρυβη, οι δε ασύρματη πάντοτε να συνοδεύονται με ακουστικά. Η συνομιλία γίνεται ψιθυριστά και μόνον όταν είναι απαραίτητο.
4. Επιλογή των παγανιέριδων και ο τρόπος πραγματοποίησης μιας παγάνας.
Με την τοποθέτηση και του τελευταίου καρτεριού, ο αρχηγός δίνει την εντολή στον έμπειρο παγανιέρη να αρχίσει η διαδικασία. Η κορυφαία , η σημαντικότερη και η πιο ουσιώδης στιγμή είναι η παγάνα. Το άλφα και το ωμέγα στο κυνηγιτου αγριόχοιρου. Η μεγάλη εμπειρία, η άριστη φυσική κατάσταση και η ικανότητα ιχνηλασίας χαρακτηρίζουν τους παγανιέριδες. Επιτελούν το δυσκολότερο και σημαντικότερο έργο και από αυτούς εξαρτάται η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα μιας ομάδας.
Ο παγανιέρης είναι αυτός που οδηγεί τον σκύλο στην σωστή κατεύθυνση, ακολουθώντας την κατάλληλη διαδρομή, χρησιμοποιώντας φυσικά αντικείμενα όπου είναι αναγκαίο, με απότομες κραυγές ή χτύπημα τις παλάμες όταν, όσο και όπου χρειάζεται. Δεν δίνει ποτέ την δυνατότητα στον αγριόχοιρο να στιγματίσει την διαδρομή που ακολουθεί, αναγκάζοντας τον, χωρίς δεύτερη σκέψη την επιλογή διεξόδου προς την πλευρά των καρτεριών, φοβούμενο την ξαφνική και απρόσμενη παρουσία του παγανιέρη.
Οι παρατεταμένες φωνές σένα μονότονο ρυθμό, οι συνεχόμενοι πυροβολισμοί, δεν τρομάζουν τον αγριόχοιρο και ειδικά τον μονιά. Αντίθετα υποδεικνύουν στο πανέξυπνο αυτό ζώο, την πορεία που ακολουθεί ο παγανιέρης, λουφάζει, περιμένει την κατάλληλη στιγμή να διαφύγει προς τα πίσω, ξέροντας ότι δεν υπάρχει κίνδυνος σε αυτήν την κατεύθυνση. Πάρα πολλές φορές ακούγονται από συναδέλφους κυνηγούς να λένε: Μας έφυγαν πίσω τα γουρούνια με τόσες φωνές και πυροβολισμούς, έχουμε ατυχία ή οτιδήποτε άλλο φέρουν ως δικαιολογία.
Βλέπουμε επίσης συχνά σε παγάνες να τοποθετούνται άπειροι κυνηγοί, νέοι στην ηλικία. Είναι εύκολο κανείς να αξιολογήσει τόσο την ποιότητα της ομάδας, όσο και την ικανότητα του αρχηγού της παρατηρώντας απλά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί. Κατ’ εξαίρεση ο τρόπος αυτός μπορεί να έχει και κάποιες ελάχιστες επιτυχίες. Αυτό δεν σημαίνει απολύτως τίποτα, παρά μόνον λειτουργεί ο παράγων τύχη.
Θέλω στο σημείο αυτό να σχολιάσω αναφερόμενος στους άσκοπους πυροβολισμούς των παγανιέριδων και το αποτέλεσμά τους. Όπως προανέφερα όχι μόνον δεν ξετρυπώνουν τους αγριόχοιρους, αλλά μετατρέπουν οι άδειοι κάλυκες την περιοχή, απαγορευτική για τους αγριόχοιρους λόγω της έντονης μυροίδιάς της πυρίτιδας, και για μεγάλο χρονικό διάστημα τους απωθούν μη επιτρέποντας να γιατακιάσουν στην περιοχή αυτή.
Ο τρόπος αυτός όταν χρησιμοποιείται από πολλές ομάδες σε μία περιοχή, έχει σαν αποτέλεσμα εντός σύντομου χρονικού διαστήματος να απομακρίνειτους αγριόχοιρους, οι οποίοι με την σειρά τους ψάχνουν και επιλέγουν άλλη περιοχή καταλληλότερη. Τότε διακρίνουμε την απορία και πολλές φορές την γκρίνια των κυνηγών.
Αναρωτιούνται γιατί συμβαίνει αυτό. Η απάντηση είναι μία και μοναδική: Ο σωστός και ορθόδοξος τρόπος άσκησης της Θήρας, δεν στερεί τον κυνηγό από θήραμα.
5. Το καρτέρι
Επανερχόμενος στον ορθό τρόπο πραγματοποίησης μιας παγάνας με θετικό αποτέλεσμα, αναλαμβάνουν πλέον δράση τα καρτέρια. Το καρτέρι οφείλει να είναι στην θέση του καλυμμένο όσο το δυνατόν καλύτερα, να μην την εγκαταλείπει για κανέναν λόγω, εάν δεν ειδοποιηθεί από τους υπόλοιπους. Ανά πάσα στιγμή θα πρέπει όλοι να γνωρίζουν την ακριβή θέση όλων.
Μια επιπόλαια μετακίνηση μπορεί να προβεί μοιραία. Περιμένοντας τον αγριόχοιρο θα πρέπει το όπλο να είναι ασφαλισμένο, να έχει προαποφασίσει τα σημεία που θα πυροβολεί χωρίς κίνδυνο. Δεν απασφαλίζει το όπλο ακούγοντας το θόρυβο, παρά μόνον όταν αντικρίζει το θήραμα απασφαλίζει, σημαδεύει και πυροβολεί. Το καρτέρι πρέπει να το διακρίνει η ψυχραιμία, η υπομονή και η αυτοσυγκέντρωση.
Η βολή πρέπει να είναι σταθερή με σωστή σκόπευση και όχι βιαστική. Δεν πρέπει να αιφνιδιάζεται αντικρίζοντας πολλά θηράματα ταυτόχρονα. Σε αυτές τις περιπτώσεις επιλέγομαι ένα κάθε φορά, σκοπεύουμε σε κέραιο σημείο για να μπορούμε και αποτέλεσμα θετικό να έχουμε, και να μην προξενούμε επιπόλαιους τραυματισμούς στα ζώα.
Αυτού του είδους οι τραυματισμοί δεν επιφέρουν κανένα όφελος στον θηρευτή παρά μόνον προβλήματα δημιουργούν στο θήραμα. Ο αγριόχοιρος δεν καταβάλλεται εύκολα από τραυματισμούς επιπόλαιους, λόγω των φυσικών προσόντων που έχει, (ανθεκτικό -σκληροτράχηλο κ.λ.π.), τις περισσότερες φορές
ξεφεύγει πρόσκαιρα.
Το τραύμα όμως μολύνεται, δημιουργείται γάγκρενα και το ζώο ταλαιπωρείται και υποκύπτει μετά από μεγάλο η μικρό χρονικό διάστημα. Ποιος από εμάς δεν έχει τύχη να θηρεύσει αγριόχοιρο που να φέρει τραύματα παλιά, μολυσμένα καιτο ζώο σε κατάσταση σκελετωμένη.
6. Πυρομαχικά
Σημαντικό κεφάλαιο τα πυρομαχικά. Δυστυχώς στην Ελλάδα η νομοθεσία διαφέρει από όλα τα άλλα κράτη του κόσμου. Είναι η μοναδική χώρα που απαγορεύεται το ραβδωτό όπλο για το κυνήγι μεγάλων τριχωτών θηραμάτων. Έτσι λοιπόν η ίδια πολιτεία οδηγεί τον Έλληνα κυνηγό με μεγάλη ευκολία να
προμηθεύεται δράμια και να τα χρησιμοποιεί κατά πλειοψηφία για το κυνήγι του αγριόχοιρου.
Όπως προανέφερα στην περιγραφή αυτού του ζώου, ο αγριόχοιρος είναι ένα σκληροτράχηλο,πολύ δυνατό και σκληρό ζώο . Δύσκολα καταβάλλεται από επιπόλαια τραύματα και πρόσκαιρα διαφεύγει από τον θηρευτή.
Τα δράμια δυστυχώς τις περισσότερες φορές επιφέρουν επιπόλαια τραύματα καιτα ζώα ενώ διαφεύγουν, στην διάρκεια ταλαιπωρούνται για πολλές μέρες ή και εβδομάδες από τα τραύματα, μολύνονται και στο τέλος υποκύπτουν.Ο στόχος και σκοπός του θηρευτή θα πρέπει να είναι η αποτελεσματική βολή που θα επιφέρει θανατηφόρο τραύμα στο ζώο ώστε αφενός να το καρπωθεί και αφετέρου να μην το ταλαιπωρεί. Στην Ελλάδα αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνον με την χρησιμοποίηση των μονόβολων. Είναι τα μόνα που ενδείκνυται για την θήρευση του αγριόχοιρου.
Η επιχειρηματολογία αυτή στηρίζεται στον νόμο της φυσικής. Το βάρος του μονόβολου από μόνο του είναι κατά πολύ βαρύτερο από το βάρος του δραμιού. Ο συνδυασμός μεγαλύτερου βάρους και ταχύτητας προϋποθέτουν ισχυρότερη δύναμη. Κατά συνέπεια όταν θα βρει στόχο το μονόβολο, σαφέστατα το τραύμα που θα δημιουργήσει θα είναι πολύ πιο ισχυρό από ένα ή δύο δράμια και το ζώο θα υποκύψει τις περισσότερες φορές. Σε αντίθεση στην βολή με τα δράμια ενώ η πιθανότητα να βρούμε στόχο είναι πολύ μεγαλύτερη, έχουμε πάρα πολύ μικρές πιθανότητες να φέρουμε αποτελεσματικότητα, προξενώντας όλες τις προαναφερόμενες δυσάρεστες καταστάσεις στο ζώο.
Η χρησιμοποίηση των δραμιών είναι καθαρά θέμα ψυχολογίας για τον θηρευτή, δημιουργώντας ψευδαίσθηση και δήθεν σιγουριά της βολής. Η εμπειρία μου, δίνει την δυνατότητα να προτείνω την χρησιμοποίηση του μονόβολου μετά από αρκετές δοκιμαστικές βολές σε στόχο, ώστε να αποκτηθεί η αυτοπεποίθηση και σιγουριά στον συνάδελφο κυνηγό και είναι βέβαιο τα αποτελέσματα χρόνο με το χρόνο θα είναι θεαματικά.
7. Παρακολούθηση και αντιμετώπιση του τραυματισμένου ζώου
Μετά από κάθε πυροβολισμό ο έλεγχος της βολής για τυχόν τραυματισμό του ζώου είναι απαραίτητος. Ελέγχουμε καταρχάς εάν υπάρχουν ίχνη αίματος στο σημείο της βολής και γύρο από αυτό. Εφόσον δεν εντοπίζουμε ίχνη αίματος, παρακολουθούμε με πολύ μεγάλη προσοχή την πορεία που διαγράφει ο
αγριόχοιρος από το σημείο που πυροβολήθηκε περισσότερο από διακόσια μέτρα, ώστε να έχουμε πληρέστερη εικόνα της κατάστασης που βρίσκεται το ζώο μετά την βολή.
Η απώλεια αίματος δεν είναι απαραίτητη να εμφανίζεται αμέσως μετά την βολή. Εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως, στο σημείο του σώματος που δέχτηκε το βλήμα, από το πάχος, το βάρος και την ηλικία του ζώου και τέλος από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν.
Στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες υπάρχει το ενδεχόμενο να μην βρεθούν ίχνη αίματος ακόμη και σε μεγάλο τραύμα.
Η προσοχή του θηρευτή επικεντρώνεται στην αξιολόγηση και συμπεριφοράς της πορείας που ακολουθεί ο αγριόχοιρος μετά τον πυροβολισμό. Αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό τους είναι μετά από πυροβολισμό να τρέπονται σε φυγή , με μεγάλη ταχύτητα , διατηρώντας την για εκατοντάδες μέτρα. Όταν παρατηρηθεί μείωση της ταχύτητας μετά από μικρή απόσταση του σημείου πυροβολισμού, να ξεκόβει από το κοπάδι και να ακολουθεί πορεία διαφορετική, να διαφεύγει ακολουθώντας μόνον κατηφορική πορεία, δείχνουν μη φυσιολογική συμπεριφορά και είναι σχεδόν βέβαιος ο σοβαρός τραυματισμός του ζώου.
Αυτό που μένει είναι να ακολουθήσουμε τα ίχνη με υπομονή και επιμονή , γιατί σύντομα θα εντοπισθούν και ίχνη αίματος εφόσον το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες. Η παρακολούθηση του τραυματισμένου αγριόχοιρου είναι μία δύσκολη και επικίνδυνη διαδικασία ειδικά όταν πρόκειται για αρσενικό μονιά. Η συμμετοχή έμπειρου κυνηγού θεωρείται απαραίτητη. Ο αγριόχοιρος γίνεται πολύ επικίνδυνος όταν τραυματιστεί και η συμπεριφορά του αλλάζει από την μια στιγμή στην άλλη. Από ζώο που τρέπεται σε φυγή με την ανθρώπινη παρουσία με φυσιολογικές συνθήκες , μεταμορφώνεται σε επιθετικό θηρίο αντικρίζοντας τον άνθρωπο και γίνεται πάρα πολύ επικίνδυνο.
Ακολουθεί διαδρομή ελικοειδή παραμονεύοντας καλά κριμένο τον εχθρό που θα τον ακολουθήσει, αιφνιδιάζοντας τον ιχνηλάτη, που εάν δεν έχει πάρει όλα τα μέτρα, θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέσει,θέτοντας σε κίνδυνο ακόμη και την ζωή του.
8. Το καθάρισμα του νεκρού ζώου και η μεταφορά του
Φθάνοντας στο τέλος μιας πετυχημένης παγάνας, περισυλλέγουμε τα νεκρά ζώα και μπαίνουμε στην διαδικασία του καθαρισμού. Τοποθετούμε το νεκρό ζοόο σε ημικλινές έδαφος με το κεφάλι προς τα επάνω. Χαράζουμε με προσοχή το δέρμα και την μεμβράνη που περικλείει τα εντόσθια κατά μήκος στο κέντρο της κοιλιακής χώρας, από την ουρά έως στην κάτω σιαγόνα.
Κόβουμε τον οισοφάγο πίσω από την γλώσσα και τραβώντας τον σιγά – σιγά παρασέρνουμε όλα τα εντόσθια μαζί, χρησιμοποιώντας το μαχαίρι για την κοπή διαφόρων υμένων δεξιά και αριστερά. Τέλος για την εξαγωγή όλων των εντοσθίων με επιτυχία κόβουμε τον πρωκτό του ζώου και τα αφαιρούμε όλα μαζί. Αφού αποβάλλουμε όλα τα εντόσθια , διαλέγουμε και αφαιρούμε το συκώτι, την καρδιά, τα νεφρά και την σπλήνα. Με μεγάλη προσοχή αφαιρούμε την χολή από το συκώτι, αποφεύγοντας την διαρροή του υγρού στα εντόσθια. Στα αρσενικά ζώα (μονιάδες) επιπλέον αφαιρούμε τους αδένες (αμυγδαλές) που βρίσκονται δεξιά και αριστερά στα μάγουλα προς αποφυγή δυσάρεστης οσμής σε όλο το κρέας του ζώου.
Τοποθετούμε το ζώο μπρούμυτα επάνω σε πέτρα ή ξύλα για το στράγγισμα του αίματος. Ο ευκολότερος τρόπος να μεταφερθεί στο αυτοκίνητο γίνεται με τον εξής τρόπο. Ράβουμε με σχοινί την κοιλιακή χώρα, κυρίως για λόγους υγιεινής , δένουμε από το στόμα του ζώου και το τραβάμε με την ράχη στο έδαφος. Η κατασκευή του σώματός του σε συνδυασμό με το σκληρό και μακρύ τρίχωμά του , βοηθούν ώστε να γλιστράει με ευκολία στο έδαφος και περισσότερο στο χιόνι.
Με αυτόν τον τρόπο φθάνουμε στο τέλος μιας πετυχημένης κυνηγετικής ημέρας και μένει να μεταφέρουμε το ζώο με το αυτοκίνητο. Ο σεβασμός προς το νεκρό θήραμα έχει πρωταρχικό λόγω για τον θηρευτή , δεν χρειάζεται να τοποθετείται σε εμφανές σημείο του οχήματος (καπό κ.λ.π.) και το χειρότερο να περιφέρεται σε πλατείες χωριών και πόλεων.
Οι ατέλειωτες συγκινήσεις και τα μεγάλα οφέλη που προσφέρει αυτό το ζώο στον άνθρωπο, με συνάρπασαν από μικρή ηλικία και θα συνεχίσει πιστεύω σε όλη μου τη ζωή. Ο σεβασμός και η αγάπη στο άγριο αυτό ζώο είναι δεδομένη.
